Andvari - 01.01.1928, Blaðsíða 25
■Andvari
Jón Magnússon
23
stafanir ættu að vera og hve langvinnar þær ættu að
verða, að ófriðnum loknum, eða hve fljótt væri unt að
láta þær líða undir lok. Að nokkuru eða mestu leyti
var það í sambandi við þessar viðskifta-ráðstafanir, að
stjórnirnar neyddust til þess á ófriðarárunum að stofna
til skulda, sem fáum árum áður mundu hafa þótt ganga
vitfirringu næst, ef nokkurum hefði hugkvæmzt annað
eins. Nóg voru aðfinsluefnin handa þeim mönnum, sem
af einhverjum ástæðum voru óánægjugjarnir, einkum ef
sanngirnin var af skornum skamti.
Þegar ]ón Magnússon hafði verið for-
J’* na!r sætisráðherra hátt á þriðja ár, haustið
6 í Rvík'"9 1^19, fóru almennar kosningar fram. Þá
féll hann við kosninguna í Reykjavík með
5 atkvæða mun, enda var' hann erlendis, meðan kosn-
ingahríðin var háð, og má vel vera, að það hafi riðið
baggamuninn. Flestum óhlutdrægum mönnum, sem nú
lesa Reykjavíkurblöðin frá þeim tíma, mun finnast, að
sakirnar, sem á ]. M. voru þá bornar, hafi verið fremur
léttvægar. Honum var borið á brýn, að hann hefði verið
frumkvöðull að kolaeinkasölunni. Hann var sakaður um,
að hafa látið þá skoðun uppi erlendis, að hann teldi
rétt, að ísland gengi inn í Þjóðabandalagið, og á því
máli var ekki talin nein önnur hlið en sú, að með því
glataði ísland sjálfstæði sínu!
Aðalsakargiftin gegn honum, sem fram var haldið, var
sú, að hann hefði hættulegar skoðanir í vatnamálinu.
Þá var deila um það, hvort einstakir menn ættu eignar-
rétt að vötnum. Þeir, sem neituðu því og töldu þau al-
menningseign, gerðu mikið úr þeirri hættu, að einstakir
menn mundu selja útlendingum vötnin. Þá yrði greiður
vegur fenginn fyrir stóriðju í landinu. Alt mundi fyllast
af útlendum mönnum — og þar með væri þjóðerni vort