Andvari - 01.01.1928, Blaðsíða 102
too
Þættir úr menningarsögu Vestmannaeyja
Andvari
bergruni eða vatnsseitl og söfnuðu menn þar vatni, og
ef komst í algerð vatnsþrot, kunnu menn ýmis ráð við
því, svo sem að safna dögg á nóttum. Þá þótti það
þjóðráð að hella sjó á mold og láta hann síast þar í
gegn um og setjast, og fór þá seltan mikið úr, svo að
hægt var í neyð að notast við sjóvatnið. En þess mun
sjaldan hafa þurft við.
Spœk, -ar, -ur, kvk., háfspækur, tveir trésveigir, helzt
úr álmvið, sem netið á lundaháfnum er fest við.
Spækarlás, kk., látúnshclkur, þar sem spækurnar eru
festar við háfskaftið.
Grefill, -s, greflar, járnkrókur er krækt var í lundann
inni í holunni og hann svo dreginn út. Með þessu
lagi fóru lundaveiðar fram um tíma, áður en farið var
að nota háfinn, sem tekinn var upp eftir Færeying-
um skömmu fyrir 1880. Háfskaftið er 6 álna langt. Það
þekktist, að kvenmenn færu með grefla, en annars stundar
kvenfólk aldrei fuglaveiðar í Vestmannaeyjum. Duglegur
maður gat með grefli náð rúmlega þúsund fuglum á
dag, varð þó víða að stinga upp jarðveginn til þess að
geta náð inn í botn á holunni, sem oft er margar álnir
inni í jörðinni. Qreflaveiðar eru alveg lagðar niður síðan
um 1880 og þá tekinn upp háfur, og nú er lundinn ein-
göngu veiddur í háf. Tvenns konar greflar voru notaðir,
annar Vk alin á lengd, hinn 3/4 úr alin. Voru kallaðir
langgrefill og stuttgrefill.
I/eiða í net. Áður tíðkaðist það, að lundinn var veidd-
ur í net, þannig að net með líkri möskvastærð og háfs-
netið voru lögð yfir lundaholurnar í lundabyggðinni, og
festist fuglinn þá í netinu, er hann flaug út úr holunni,
og eins þegar hann settist og ætlaði inn. Þessi veiði-
aðferð er nú með öllu lögð niður, síðan um 1865, var
að eins viðhöfð örfá ár. Fuglinum fækkaði afar mikið,