Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1920, Side 62

300
Svipall:
IIÐUNN
mikið því að kenna, hversu ástatt er í öðrum lönd-
um, á annan bóginn hinum sifeldu verkfölium og
vinnusvikum víðsvegar um heim, en á hinn bóginn
okri og ágengni erlendra kaupsýslumanna, er nota
sér nú neyð annara til þess að leggja óhemju álag á
vöru sína. En sama sviksemin er þó farin að gera
vart við sig hér, bæði í vinnubrögðum og verzlun.
Ekki þarf t. d, annað en að lita hér til vinnubragða
manna á almannafæri til þess að sjá, að þeir draga
oft mjög af sér og vinna með hangandi hendi; en
með þessu svíkja þeir bæði sjálfa sig og aðra og
auka dýitíðina. Ekki dylst manni heldur það, að
sumir kaupsýslumenn leggja óhæfilega mikið á vöru
sína. Eða hvað segja menn um það, að nálabréf
hefir verið selt á 80 aura og hörtvinnakefli á 3,25
og hinum háu farmgjöldum (!) kenl um í bæði skift-
in. Það nær heldur ekki nokkurri ált, að kaupmenn
leggi sama eða jafnvel hærra hundraðsgjald á vöru
sína nú og fyrir stríðið, þar sem verzlunarveltan
hefir margfaldast og þeir því gætu nægst með tiltölu-
lega minna áiag. Eða hvað segja menn um mjólkur-
verðið hér i höfuðstaðnum, sem hefir fjór- eða fimm-
faldast á móts við það, sem var fyrir stríðið, og er
hækkað nú síðast, að sögn framleiðenda sjálfra, af
einskærri mannúð við Reykjavíkurbæ(!).
Eg nefni þetta nú að eins sem dæmi, en nefna
mætti margt fleira þessu líkt, til þess að sýna, að
dýrtíð sú, sem við eigum við að búa, stafar mikið af
innanlandsorsökum; og auðvitað mál og sjálfsagt er
það, að innlenda varan hefir orðið að hækka á móts
við erlendu vöruna. En hóf er bezt í hverjum hlut,
og öll svilt liefna sín um síðir. Vel getur raunar
verið, að alt slafri af enn um stund, að því er landið
í heild sinni og afkoinu þess snertir, nefnilega á
meðan verðið á erlendu og innlendu vörunni belzt
nokkurn veginn í hendur og útíluttar vörur og að-