Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1920, Side 64

302
Svipall:
IIÐUNN
banna svo gegn körðum refsingum að selja vöru af
því tæi nema hún væri með merkjum þessum. Þá
yrðu þeir, er verzluðu með þessar vörutegundir, að
kaupa alt þelta hjá landsverzluninni og hún gæti
reiknað landinu hæfilegan arð af vörum þessum, er
næmi jafnvel meiru en kolaálagið og annar gróði, er
landið hefir haft undanfarin ár af verzlun sinni. Tií
mála gæti komið að einoka þannig lleiri ónauðsynja-
vörur, en það mundi ekki á neinri hátt hnekkja
framleiðslunni í landinu.
Eg býst nú ekki við, að þetLa nái fram að ganga
fremur en aðrar uppástungur, er til umbóta liorfa.
En seljum þá svo, að lialdið verði áfram að íþyngja
sjávarútveginum þannig, að hann svari ekki kostnaði.
Með hverju á þá að borga erlendu vöruna?
Ekki hrökkva landafurðirnar nándar nærri til þessa.
En eru þá til nægir peningar í landinu eða aðrar
vörur, ef útveginum hrakar? Ekki nándar nærri og
því sizt til margra ára. Gullforða bankanna heíir
verið leyfl að rýra, einmilt þegar átti að auka hann.
Gull og silfur dregst nú út úr landinu og það mest-
an part fyrir ónauðsynjavöru og liill og þetla skran,
sem ungir og óráðnir stórsalar eru að hrúga inn í
landið. En þeir spretla nú upp eins og gorkúlur og
fá eldri menn og fjáðari til þess að ábyrgjast fyrir
sig fjárhæðir í bönkunum lil lúkningar á öllum þess-
um óþarfa. En óhóf og eyðslusemi almennings er
farin að keyra úr hófi fram. Ekki þarf að nefna
nema stærsta óþarfann, skemtibílana og benzínið,
sem alt eða mestalt fer í leik og reyk og til þess að
skemma vegi landsins, er þó voru nógu vondir fyrir.
Og reiðinnar ósköp fara í annan óþarfa, l. d. tóbak
og vínföng. En því meiru sem landsmenn 'eyða í
þelta, því meir draga þeir frá framleiðslunni og þvi
siður verður bæði landið og einstakir menn færir
um að greiða það, sem þeim ber að gjalda.