Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1920, Blaðsíða 65

IÐUNN]
Svikamylla dýrtiöarinnar.
303
ísland er nú orðið ríki og ríkissjóði þess eða póst-
stjórn ber að endurgreiða allar þær ávísanir í gulli
eða öðru jafngildu verðmæti, sem gefnar eru út á
landið og ibúa þess. En hvar lendir nú með allar
þessar greiðslur til annara landa, ef aðalatvinnuveg-
uin vorum hrakar og ekki verður hamlað upp á
móti óhófi og eyðslusemi landsmanna? — Bankar og
ríkissjóður láta fyrst af hendi alt það verðmæti, sem
þeir hafa til og gjaldgengt er erlendis. Svo þegar
meira er ekki til af því, verður landið að fara að
taka lán. En þá verður ef til vill lítið annað lil að
borga þau með en innlendu seðlarnir, sem ekki eru
gjaldgengir annarsstaðar, af því að þeir eru ekki
lengur og hafa ef til vill aldrei til fulls verið gulls
igildi1). Afleiðingin yrði — lirun, gjaldþrot ríkisins,
en ósjálfstæði, fátækt og þrældómur einstakra manna.
Eg segi ekki, að svona fari. Og vonandi fer aldrei
svo fyrir landi voru. En svona gæti þetta farið, ef
að þing og stjórn og þeir, sem forráðin hafa, fara
nú ekki að hafa gætur á. Vér hefðum þá ef lil vill
að nafninu til fuilar hendur fjár, en — þelta væru þá
bara pappirsseðlar, sem hefðu litið eða ekkert gildi.
Þing og sljórn verða þvi að fara að liafa eftirlit
með innkaupum á ónauðsynjavörum, fara að létta
undir með aðalatvinnuvegi landsins, í stað þess að
íþyngja lionum, og hafa glöggar gætur á því, að
gullforði landsins og annað verðmæti þess rýrist ekki
um of. Svo verða einstakir menn að fara að rejma
að hætta að okra hver á öðrum, hætta að svíkja á
vinnubrögðum og verðlagi, en auka sem mest má
verða framleiðsluna á ölluin lifsnauðsynjum. Annars
er hætt við að alt fari, fyr eða siðar, fjandans til í
þessu landi. 15. des. 1919.
1) Sbr. liina merkilegu og íhugunarveröu rilgerö cand. pólit. Jóns
JJúasonar: Gullmál íslandsbnnka, Rvik 1919.