Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1931, Blaðsíða 59

iðunn
Gróðinn af nýlendunum.
157
///. Heildargródinn.
Rithöfundum peim, er skrifað hafa bækur um ný-
lendumál, hefir ekiki litist að kryfja til mergjar þessi.
fjárhagsiegu grundvallaratriði í viðskiftum Evrópu við
nýlendurnar. Fáir hafa og orðið til að varpa Ijósi yfir
hinar margvíslegu myndir nýlendugróðans. Á þessu
sviði eins og fleirum eru hugmyndirnar harla óljósar.
Vér skulum athuga einnig þessa hlið málsins lítið eitt.
Einfaldasta mynd þessa gróöa og sú, er menn helzt
reka augun i, er vaxtatekjur af eign:um og arður af at-
vinnufyrirtækjum. Þessar tekjur, sem árs árlega renna
frá nýlendunum til drottnaranna í Evrópu, nema uim 5
tniljörðum, eins og áður er sagt. En þetta er að eins
nokkur hluti hins raunverulega gróða, sem Evrópa hefir
af nýlendunum.
Tekjur evrópisikra embættismanna í nýlendunum,
laun þeirra og eftirlaun, greiða nýlendubúar að sjálf-
sögðu. Þær upphæðir nema sennilega eins miklu og
hinn beini arður. Um þessa hluti finnast engar aðgengi-
legar skýrslur, og liklega verður afdrei hægt að fá
áreiðanlegt heildaryfiriit um þessa grein nýlendugróð-
ans. En nokkrar staðreyndir höfum vér þó að styðjast
við. Lítum snöggvast á að eins eitt: eftirlaunin, sem
Indland greiðir brezkum embættismönnum.
Brezkir embættismenn i Indfandi — bæði í hernum
og í borgaralegutm embættum — eiga sér venjulega
tnjög stutta embættistið. Eftir fá ár geta þeir horfið
heim til ættlandsins og hafa þá rétt til eftirlauna með-
an þeir lifa. Eftirlaunin til uppgjafahermanna einna
noma árlega um 10 miljónum punda (180 milj. króna).
ÖU eftirlaunafúlgan, sem Indland verður að standa
Bretum skil á, nam árið 1926—27 um 23 miljónum
Punda (nálægt 415 milj. króna) — mikið mieira en öll