Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1931, Blaðsíða 11
IÐUNN
Járnöld hin nýja.
109'
miskunnarlaust fullnægju, er fnungróður persónuJeika,
sem er afkvæmi vélaaldarinnar. Og það á eftir að
verða drottnamdi þáttur í skapferli næstu kynsióða,
hvort sem mönnum líkar betur eða ver. Pað svarar til
túrbínuvéla, sveifarása og drifreima á sama hátt og
undirgefnin undir örlög sín svarar til taðkvísla, mjólk-
urtroga og sporreku.
Og petta er í rauninni ofur augljóst. Líkamlegar parf-
ir drottna yfir huga manns og skapi, unz peim er full-
Uægt. En að pví loknu koma til.sögunnar tilfinninga-
viðhorf alóskyld peim og skera úr pví, hvort maðurinn
sé sæll eða vansæll, hvað hann girnist og prái. Véla-
öldin hefir að öllu samitöldu gert mönnum auðveldari
fullnægju frumparfa sinna, en jafnframt gert huga
hvers einstaklings að víðu sviði, par sem ókendar prár
og hvatir ná að bærast og verka á athafnir hans. Vafa-
laust hafa pær áður verið til staðar í hugum manna, en
aldrei áður sem lífsgæði, er leyfiiegt og mögulegt værj
að njóta. Þær flæktust um í skuggunum á útjöðrum
vitundarinnar eins og bannfærðir útlagar. Trú manna
bókaði pær í dálk, sem bar yfirskriftina: „Djöfullinn
og öll hans vélabrögð“, og siðgæði peirra leyfði höfð-
ingjum einum að sinna peim að ósekju, ein.s og sjá má
af refsiákvæðum um pað, ef einn aimúgamiaður spjall-
ar eina dándismanns dóttur.
Vélaöldin hefir skapað framleiðslumagn svo mikið,
að engan óraði áður fyrir slíku. Hún ein allra tíma hefir
reynst pess megnug að dyngja saman ótæmanidi fjár-
sjóðum alls pess, er heyrir til fullnægju lífsinsi parfa.
Hinn spaki maður, Sir William Crookes, lét svo um
^salt árið 1898, að ef mannkyninu fjölgaði með sama
hraða á komandi árum sem pá hafði verið um hríð„