Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1931, Blaðsíða 24

122
Slitur um íslenzka höfunda.
IÐUNN
þá með mikilli áíergju og dáðist að peám mjög. Kunn-
ingi minn, rithöfundarefnið, lét mig skilja það á sér,
að bókmentasmekkur minn væri æði barnalegur og
þroskalítill. Hann hafði lesið eftir Shaw leikrit, sem
fjallar að miklu leyti um fjáröflun af húsnæðis-okri í
fátækrahverfum,. Og hann benti mér á, hvílík fjarstæða
það væri, -að gera sér ann-að eins að yrkisefni. Yfirleitt
kæmi þjóðfélagshættir efekert skáldsfeap við. Skálds-kap-
ur, sem eitthvað ætti að kveða að, yrði að fást við
magnmikl-ar ástríður, stórfeldan árekstur milli mismun-
andi sfeapgerða, sýna sálarlífið sem myndir á stór-
feldu tjaldi, heitar og magnaðar tilfinningar, sem lyft
væri upp yfir flatneskju hi-ns daglega lífs.
Ég var nægilega kunnugur manninum til þes,s að
vita, hvaðan fyrirmyndin var tekin. Hann dáðist að
Höllu í Fjalla-Eyvindi um fram aðrar persónur í ís-
lenzkum ritum.
Halla hefir haft langsamlega meiri áhrif á yngri ís-
lenzka rithöfunda en flestir hafa gert sér grein fyrir.
„Fjalla-Eyvindur“ er svo prýðilegt rit á rnargan hátt,
að ekfeert er að furða sig á, að athyglin hafi orðið
mikil. En hennar hefir ekki sízt gætt sökum þess, að
menn hafa fundið, að hér var farið í ólíka og óvænta /
átt frá því, sem íslenzkar bókmentir hafa lengst af
stefnt. Með þessu riti er yfirgefin hin íslenzka erfða-
tilfinning, að jafnvægi skapferlisins sé aðdáunarvert.
Með Höllu hefst það, sem maður hefði tilhneigingu til
þesis að nefna dálæti á tröllskapnum í mannlýsingum.
Bókmentamenn hafa skýrt frá því, hvernig „Fjalla-
Eyvindur" hafi orðið til. Höfundurinn hafi skrifað einn
þátt fyrst — þann, sem nú er 4. þáttur og ætlast
til, að það yrði sjálfstætt leikrit, sem hanii nefndi
„Hungur". Hafi tilgangur eða fyrirætlun höfundarins