Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1931, Blaðsíða 45

ÍÐUNN
Gróðinn af nýlendunum.
— Johan Vogt —
Til p>es.s að geta skilið pólitíska afstöðu Evrópuríkj-
anna til pess hluta heimsins, er gengur undir nafninu
nýlendur, þarf fyrst og fremst að þekkja fjárhagsleg
viðskifti þessara tveggja aðila. Um þessi efni eru hug-
myndir manna harla óljósar — og ósjaLdan beinlínis
villandi eða rangar.
1 Evrópu er til kynstur af bókum, sem fjalla um
nýlendumál. En flestar taka þær nokkuð einhliða á
sefninu, og fræðsla sú, er þær veita, verður því rnjög
svo takmörkuð. Þær fræða oss minna um, nýlendurn-
ar sjálfar, menningu þeirra, iífsskilyrði og atvinnuhætti,
heldur en um, deilur þær og styrjaldir, sem stórveldi
Evrópu hafa staðið í um, völdin yfir þeim. Par er
megin-áherzlan lögð á atburði eins og reiptog Breta og
Frakka um Indland, árekstra þessara sömu stórvelda
út af yfirráðunum í Súdan, hagsmuna-andstæður Breta
■°g Þjóðverja í Vestur-Asíu o. s. frv.
Um hið raunueridega úrlausnarefni — það, sem er
tnergurinn málsins: gróða þann, er Evrópa hefir sogið
út af nýlendunum, er Iitla sem enga fræðslu að fá
af bókum þessum.
Hér á eftir fer stuttorð athugun á þessu fyrirbrigði:
týlendugróðanum — af hvaða róturn hann er runninn,
1 hvaða myndum hann birtist og hve stórfeldur hann
'er- Slík rannsókn mun Leiða í ljós, að mörg vígi gam-
3-Ha, arftekinna skoðana um þessi efni reynast ekki