Kirkjuritið - 01.06.1966, Síða 56

294
KIBKJURITIÐ
og gott var aS vera gestur þeirra. Þau kunnu livort um sig vel
sitt lilutverk sem liúsbændur, voru samhuga, og auðsæ var
virðing þeirra hvors fyrir öðru. Ég lield, að það sé ekki of-
mælt, að dr. Jón liafi verið frábær heimilisfa&ir, enda var það
rómað meðal kunnugra. Og þá var hann ekki síður gó&ur
gestur, þar sem liann kom. Mér og konu minni er það minnis-
stætt, er liann eitt sinn í embættisferð fyrir rúmum 40 áruin
dvaldist, vegna erfiðra samgangna, á heimili okkar í þrjá daga.
Húsakynni voru þröng og hörnin á heimilinu mörg og ung.
En það kom ekki að sök. Hver stundin leið annarri ánægju-
ríkari. Þótt margs góðs sé að minnast, þá getum við ekki hugs-
að okkur hugljúfari gest en dr. Jón Helgason.
Þegar rætt er um afstöðu og afskipti dr. Jóns biskups uin
kjör prestastéttarinnar, þá stoðar ekki að líta á það mál út
frá sjónarmiði síðustu ára, því að þar er tvennu ólíku saman
að jafna. Á öðru og þriðja biskupsári hans voru ný launalög
sett. Voru þá rýmkuð kjör presta sem annarra embættis-
manna, en þó urðu prestar í sveit þar afskiptir, ef þeir liöfðu
jarðnæði, sem þeir þó greiddu fyrir með tilskildu eftirgjaldi.
Þetta var þó leiðrétt síðar, smámsaman. Efalaust er, að það
voru stjórnarvöld, sem þessu misrétti réðu, en hiskup fékk
ekki rönd við reist. Það er og víst, að biskupi var ljóst, að ein-
ungis með því að bera fram hófsamar og rökstuddar tillögnr
fyrir liönd presta, væri von um úrbætur, enda var fjarri skapi
lians að fara aðrar leiðir. Tillögur lians voru líka mikils metn-
ar, þar eð vitað var, að liann har þær fram af nauðsyn. En á
þeim árum var hagur liins opinbera ekki eins rúmur og síðar
varð.
Þegar dr. Jón tók við biskupsembættinu, breyttist að sjálf"
sögðu staða hans innan íslenzku kirkjunnar. Nú var liann orð-
inn yfirliirðir hennar eða tilsjónarma&ur, eins og hann sjálfnr
komst að orði. Ekki var þó um það að ræða, að hann liyrfi ®
neinn liátt frá þeim skoðunum, sem mótazt liöfðu í liuga hans
og áttu þar djúp ítök, voru fast tengd hans trúarreynslu. í
hirðisbréfi sínu til presta og prófasta, 1917, ræddi liann þessi
mál opinskátt og liispurslaust. En nú, er liann var orðinn yfh-'
liirðir kirkju vorrar, þá var hann líka sameiningartákn liennar.
Oft Iiafði hann lýst því yfir, að sko&anafrelsi ætti að ríkja inn-