Jörð - 01.06.1943, Blaðsíða 34

orði kveða, — sem leikurinn á að sýna, og hins jafneinstæða loka-
atriðis síðasta þáttar, þar sem dáinn maður er endurvakinn til
lífsins i margra votta viðurvist. Það þarf mikið til að viðhalda
„illusioninni“ í lok þessa leikjar ekki síður en „Dansins í Hruna“:
að ekki umhverfist leikurinn í látalæti á síðustu stund. Þetta
framlag af leikaranna hálfu fékkst að mestu og gæti þó með vissu
hatnað enn að sumu leyti. Og má það heita góð útkoma — með
tilliti til vandans: prýðileg.
Svo er sagt, að nýjasti stórkraftur Leikfélagsins, Lárus Pálsson,
er numið hefur siðast og lengst íslenzkra leikenda á leikskóla
Konunglega leikhússins í Kaupmannahöfn, eigi frumkvæðið að því,
að leikrit þetta var upptekið og þar með bætt við enn einu leikriti
með andlegu (og dulrænu) viðhorfi, sem aðalsjónarmiði. En því
mairki hafa flestir leikir Leikfélagsins verið brenndir i nokkur
missiri, og hefur áður verið bent á það i JÖRÐ sem eftirtektar-
vert atriði, án þess að í þeirri ábendingu eigi að felast nokkur
vanþóknun. Og fór þá að vonum, að Lárus tók að sér tvö mestu
vandaverkin við þessa sýningu: leikstjórnina og hlutverk Jóhann-
esar. Leikstjórnin mun yfirleitt hafa tekist prýðilega og hlutverk-
ið er vel af hendi leyst og að ýmsu ágætlega. Þó að varni við, að
leikhúsgesti finnist liér ekki allt af æskilegasti þungi i persón-
unni, þá gleymist þelta oft, þegar hann talar (og stundum endra-
nær einnig, —svo að ekki sé sagt of mikið), enda hefur Lárus
tilkomumikla raddfyllingu, þegar hann espar sig, og hinn þagna-
riki og seini flutningur þar fyrir utan á vel við. Þess er og að
gæta, að með þessu hlutverki er alveg óvenjumikið i fang
færst, og sjálfsagt hefði enginn hérlendur leikari leyst það
jafnvel af hendi. — Mikkel Borgen eldri er önnur aðalper-
sóna leiksins og sú, er svo að segja er stöðugt á leiksviðinu. Valur
Gíslason fór með hlutverk þessa stórhrotna og hugsjónarika full-
trúa sjálfsbjairgar og metnaðar bændastéttar hinnar lýðfrjálsu Dan-
merkur, og har það uppi i öllum þess blæbrigðaauð og náttúru-
krafti svo, að hvergi var holt undir. Var það þrekvirki og hefur
nú Valur staðfest fallega og aukið þá hugmynd, er hann þegar
vakti með Tesman sínum í Ileddu Gabler: að hann væri kominn
í allrafremstu röð íslenzkra leikara. Honum lætur vel að sýna þrek-
menn, alla leið upp að takmörkum afburðamanna og niður að hé-
gómlegum og hlægilegum eftirlikingum. Gestur Pálsson hafði á
liendi vandasamt hlutverk þar sem er Mikkel, elzti sonur Mikkel
Borgens eldra. Reynir mikið á liann í 3. og 4. þætti, og leysti Gest-
ur það yfirleitt af hendi með þeirri prýði, að hann hefur enn vaxið
af, og óx hann þó mjög af meðferð sinni á dr. Lövhorg í Heddu
Gabler í haust er leið. Angist og örvænting í skefjum karlmann-
legrar stillingar, er elskuð eiginkóna lá fyrst milli heims og helju
128
JÖRD