Jörð - 01.06.1943, Síða 40

Þcgar inn er komið, verður fyrst fyrir nokkurs konar afhýsi
og voru þar ekki málverk neinna „hinna stærri spáinanna", en þar
liafði m. a. fengið rúm Höskuldur Björnsson fyrir tvær myndir,
er sýningarnefndin vildi ekki taka „ábyrgð á“ (þrir listamenn
aðrir voru með því marki brenndir). Var önnur af æðarhlikum
og lýsir ágætri atlnigun á fasi og háttalagi fuglanna. Vér gengum
nú sýninguna sólarsinnis, og vöktu þá næst athygli vora tvær
myndir af konum á islenzkum búningi, niðursokknum i samræð-
ur (um náungann, að því er virtist!). Virðast einnig þær myndir
lýsa góðri athugun, en nálguðust hinsvegar skopstælingu i með-
ferð efnisins. Myndirnar eru eftir (danska) konu Sveins Þórarins-
sonar málara, Karen Agnete Þórarinsson að nafni. Þá dregur Jón
Þorleifsson að sér athygli, jafnskjótt og inn úr forhýsinu er kom-
ið, með gríðarstórri mynd, er sýnir síldarvinnu á Siglufirði og
fjöll í baksýn. Mynd þessari hefur verið fundið það til foráttu,
að hún væ.ri „byggð“ utan um tvö aðalatriði, og sundraði það
afli hennar og svip. Hér skulu ekki bornar brigður á, að það auki
að jafnaði á áhrifamátt myndar, að luin „snúist“ um aðeins eitt
ftðalatriði. En einhvern veginn finnst oss, að líkt og i flatarmáls-
fræði og eðlisfræði er ekki aðeins hringur með einum miðdepli,
heldur einnig sporbaugur með tveimur miðdeplum, þannig geti
það vel borið sig í myndistinni, sé vel á haldið, að fela tvö aðal-
atriði í sama verkinu, án þess að eining þess líði við það, enda
séu náin og lífræn tengsl á milli þeirra. Sveinn Þórarinsson er
næstur, og vekur einnig athygli með stóreflis mynd úr islenzku
atvinnulífi úti í náttúrunni. Mynd hans „Gangnámenn“ er i senn
„realistísk“ og „rómantísk“, ef svo mætti segja, ein af liugðnæm-
ustu myndum sýningarinnar. Mynd lians „Vetur við hafið“ lýsir
dírfoKu i meðferð verkefnisins, sem hér skal ekki um dæmt að
öðru leyti. Gunnlaugur Blöndal er mjög sérstæður meðal íslenzkra
málara með sína skæru, Ijósu liti og sínar léttlyndu stúlkur. Manni-
þætti tilfinnanlegt skarð fyrir skildi, ef hann vantaði. Á smávegg
á móti Gunnlaugi eru myndir eftir Þórarin heit. Þorláksson. Það
er undursamlegt að sjá nákvæmni hans i stofumyndunum andspæn-
is allri ónákvæmni flestra nútimamálara um einstök atriði. Þá kem-
Ur gafl sýningarsalarins og ber hann af öðrum veggjum að jafnri
Og tiginni fegurð, enda skipa liann þeir Jóhannes Kjarval og Jón
Stefánsson einir. Hestamynd hins siðarnefnda vakti sérstaka atliygli.
Þó að myndin sé einföld, neytir málarinn þar áhrifamikilla kunn-
áttuhragða til að lífga flýti hinna stökkvandi hesta. Ifinn langvegg-
urinn byrjar á Ásgrími Jónssyni og veitir góða hugmynd um hinn
leitandi, frjálsborna og heiða anda listamannsins. Þar er m. a. ein
af vatnslitamyndum hans yngri ára og vekur saknaðarandvarp eftir
„meiru af svo góðu“. Sú var tíðin, að vatnslitamyndir Ásgríms og
Í34
JORÐ