Prestafélagsritið - 01.01.1921, Blaðsíða 35
30
Jón Helgason:
Prestafélagsritið.
um sið, andlegrar og veraldlegrar stjettar menn. Þeir hafa
þá og að líkindum báðir kvænzt skömmu eftir útkomu
sína, en aðeins frá öðrum þeirra, Sæmundi, er ættleggur
runninn, þar sem eru hinir frægu Oddaverjar, sem koma
svo mjög við sögu vora fram eftir öldum. En Jón Ög-
mundsson gat aldrei neitt afkvæmi.
Árið 1080 andaðist ísleifur biskup virtur og mikilsmet-
inn af öllum landslýð sem hinn áhugasamasti um allan
viðgang hinnar ungu íslensku kristni. Og tveim árum
seinna tekur sonur hans Gissur við stjórnartaumunum.
f*ar fékk kirkja íslands einn hinn ágætasta tilsjónarmann,
sem hún hefir nokkuru sinni átt, stjórnsaman og stórvitr-
an mann og áhugasaman um allan hag kirlcjunnar, sann-
an höfðingja, sem allir gátu litið upp til með virðingu
og aðdáun. Honum tókst þá líka að koma fastri skipun
á stjórn kirkjunnar mála, og naut hann til þess fulllingis
ýmsra beztu manna þjóðarinnar, svo sem Markúsar lög-
sögumanns Skeggjasonar, Sæmundar Sigfússonar og vafa-
laust einnig Jóns Ögmundssonar, þótt þess sje ekki sér-
staklega getið.
í full 25 ár hafa þeir vinirnir og frændurnir, Jón og
Sæmundur, starfað þar í nábýli hvor við annan »í bróð-
urlegri ást og heilögu samþykki«, enda »verið um marga
hluti góða líkt farið« — alt þangað til Jón prestur var
kjörinn af Gissuri biskupi til þess að verða biskup á
hinum nýja stóli Norðurlands. Um prestslega starfsemi
þeirra segir fátt í heimildum vorum, en þó nægilega
mikið til þess, að af því megi ráða, að báðir hafi þeir
verið sómi stéttar sinnar og prýði kirkjunnar. í sögu
Jóns biskups er þeim báðum í sameiningu gefinn svo
hljóðandi fagur vitnisburður: »Peir prýddu báðir mjög
heilagar kirkjur, þær er þeir höfðu að varðveita, i mörg-
um hlutum, og þjónuðu þeim lítillátlega í sínum prest-
skap og æxtu mikið rétt þeirra í kennimannavistum,
þeirra er þjóna skyldu að hvorri kirkjunni fleiri en áður
höfðu verið; þeir máttu og kallast að réttu stólpar kristn-