Sjómannadagsblaðið - 01.06.1989, Blaðsíða 69

SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
67
LE « SAlNT-FRANgOlS D'ASSISE
JSjvire-hófUal %
ic h . SOCiÉTÍ DES CEUVRES DE MER *
rekast með krafti á annað skip. Síðan
var það nálægð ísjakkanna sem þrá-
látur útnyrðingur rak í þúsundatali
um Danmerkursund, þar sem þeir
frusu saman í óskaplegt bákn. Engin
von var til að komast klakklaust úr
árekstri við þá. Eftir nokkrar mínút-
ur var skipið sokkið með allri
áhöfn.“
Það sem hér hefur verið lýst, eru
sagðar hugsanir sögumannsins Yves,
þar sem hann stóð á þilfari skips síns,
sem enn lá í höfninni í Pompól, en
var að búast til einnar ferðar enn til
þessa voðalega lands og allra þeirra
písla, sem þar biðu hans og félaga
hans.
Hugsunum Yves, þar sem hann
stendur á bryggjunni í Pompóli og er
búinn til farar í fimmta og síðasta
úthald sitt á íslandsmið, er enn svo
lýst:
„Svo var komið, að hann var í
fimmtu vertíð sinni. Hve margar
yrðu þær enn? Hann kaus fremur að
dvelja ekki lengi við þær ískyggilegu
horfur... Já, sannarlega var það refs-
ing að vera sjómaður nauðugur,
verða orðinn gamall um fertugt og
fyrrverandi — um fimmtugt, það er
að segja rekald, svo miskunnarlaust
hafði þetta starf fordjarfað líkam-
ann, tæmt hann af öllu lífsfjöri, eins
og blóðsuga, stungu eftir stungu, af
stakri þolinmæði, ófreskja sem var
örugg um að hafa síðasta orðið. Yves
bíður færis að forða sér og „ísland
yrði þá aðeins slæm minning.“
Og er þá lokið að segja frá Yves
karlinum. Þrátt fyrir kúnstugar sjó-
mennskulýsingar, hefur hann fært
okkur aðalsögu þráðinn í mannlífs-
þáttinn, raunsannan, eða að minnsta
kosti svo sannan að ekki verður um
það efast, að franskir skútumenn
hafa átt hér á íslandsmiðum vont líf
og verra en við höfðum ætlað.
íslands ónáttúra
S
slenskri ónáttúru er lýst með
ýmsu móti í sögu Yves frænda.
Á þeim hólma í norðurhöfum
og miðunum umhverfis hann ríkir
samfellt óveður. Þar er sól á lofti
ekki nema einu sinni nefnd, og þá til
að skemma sjón frönsku skútumann-
anna.
Eftir tólf daga siglingu á úfnu hafi
sem löðrungaði skipið af hörku með-
an kuldinn jókst eftir því sem magn-
aðist vindur, en hann hvessti sífellt í
æ meiri ofsa og slagveðursrigningu
sem hélst án afláts þangað til hún var
skyndilega orðin að iðulausri stór-
hríð, voru þeir nú komnir undir ís-
land, þar sem segl voru lækkuð þegar
suðurströndin var í sjónmáli og hald-
ið kyrru fyrir utan dönsku landhelg-
innar sem var stranglega bönnuð
hverju skipi, þar sem blakti útlendur
fáni.
I daufri birtunni sem nótt norðurs-
ins úthellti skamma stund kom Yves
auga á þetta undarlega land, girt
fjallgörðum sem stungu hnjúkunum í
lágt skýjaþykknið, víðáttumiklum
eyðimörkum og strandlengju sem
var varin skerjagarði, þar sem öld-
urnar brotnuði í gjósandi brimi. Og
þegar hann leiddi þetta sjónum þótti
honum eins og hann hefði verið flutt-
ur út fyrir endimörk jarðarinnar. Það
hefði mátt halda, að skútan hefði í
einu vetfangi oltið yfir jarðarmörkin
inn í ríki dauðans, þar sem voru á
kreiki þau draugaskip sem sauma-
konan hafði sagt honum sögur af. En
eftir að hafa talað um það við föður
sinn og heyrt á hlaupum orð og orð
sem fóru milli hásetanna, var hann
farinn að gera sér raunverulegri hug-
myndir um aðstæðurnar.
í fyrsta lagi merkti heiti landsins,
að það væri land ísa, og þetta síúfna
haf, þar sem þeir nú hagræddu segl-
um, var í norðurhluta Atlantshafs,
eða hundrað og níutíu mílum sunnan
við norðurheimskautsbaug. Þessar
tölur varðandi mílufjöldann sögðu
honum að vísu ekki neitt, en eftir
þeim kulda að dæma sem hér ríkti,
þá var ekki að efa, að Grænland, sem
honum hafði verið sagt frá í skólan-
um, gat ekki verið langt undan, ef til
vill var það rétt hinumegin við fjöllin
þarna? . . . Hann hafði einnig lært
eftirfarandi: Þessi miklu fjöll sem