Sjómannadagsblaðið - 01.06.1989, Blaðsíða 51

SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
49
Drengir á fermingaraldri voru í áhöfn frönsku skútanna, og þá næst unglingar og
rosknir menn.
Franskir sjómenn að koma frá guðsþjónustu í franska Sjómannaheimilinu á Fáskrúðs-
firði.
verka fiskinn, og hún var: „reistir
verði pallar og staurar, er naglar
verði reknir í til að þenja út fiskinn á,
og þurrka hann“, (Hefði þessi nagla-
aðferð ekki reynzt seinleg?).
Þótt litlar umræður yrðu fyrst í
stað á Alþingi um þessa umsókn, ullu
þær mikilli umræðu utan þings.
Margir íslendingar mikluðu þetta
allt fyrir sér og töldu frönsk fiskiskip
miklu fleiri en Frakkarnir sögðu þau
vera, eða allt að 400 og væri meining-
in að fjölga þeim í 800 til 900 og þá
væru Frakkar orðnir hér ekki færri
en 10 þúsund og þótti það uggvænleg-
ur fjöldi útlendinga, með fasta setu í
landinu og við land.
í Dýrafirði öllum bjuggu þá ekki
nema 735 manns og á Þingeyri voru
aðeins tvö heimili.
Þótt áætlun Fakkanna væri trúlega
ýkt, var það eðlileg skoðun, jafn
varnarlausir og við Islendingar vor-
um, og það gæti orðið erfitt að
sporna við því að Frakkarnir færðu
út kvíarnar, ef þeir fengju þá að-
stöðu, sem þeir báðu um.
Sumarið 1855 gerði Alþingi enga
samþykkt um sjálfa umsóknina, vís-
aði henni frá sér til dönsku stjórnar-
innar, og málið lenti í hinu mesta þófi
í tvö ár 1855-57.
Vestfirðingar lögðust hart gegn
þessari ráðagerð Frakkanna og voru
þar fremstir í flokki útgerðarmenn
og lá til þess þjóðernishyggjan en
einnig að þessir menn óttuðust sam-
keppni um vinnuaflið. Sá vöxtur sem
kominp var í útgerð á Vestfjörðum
gat kvoðnað niður, ef þessu stóra at-
vinnufyrirtæki væri komið á fót á
Vestfjörðum. Þá var það á hinn bóg-
inn einnig skiljanlegt, að þeim þætti
þjóðerninu stafa stórhætta af svo
miklu fjölmenni karla með fasta setu
í fámennum landshluta.
Afstaða Jóns Sigurðssonar
Alltaf er forvitnilegast að vita,
hvernig Jón Sigurðsson snérist í
hverju máli. Hann vildi að Alþingi
fjallaði um umsóknina og hún yrði
ekki afgreidd fyrr en að athuguðu
máli. Kjartan Ólafsson gerir því
skóna í ritgerð sinni, að hann muni
hafa hugsað sér þessa ásókn Frakka,
sem einskonar svipu á Dani, og viljað
að Alþingi léti líklega við Frakka.
Konungsfulltrúar á þingi snérust
hart gegn beiðninni og töldu dönsku
stjórnina lenda í miklum erfiðleik-
um, ef Alþingi samþykkti umsókn
Frakka.
Frakkar og Englendingar áttu í
stöðugum átökum um nýlendur á
þessari öld, og það mátti ætla af hinni
stóru áætlun Frakka að þeir væru að
dulbúa herstöð á Islandi.
Englendingar réðu orðið á Atl-
antshafi norðanverðu og telja mátti
víst, að þeir tækju það óstinnt upp
fyrir Dönum að leyfa Frökkum þessa
aðstöðu á íslandi. Danir vildu halda
vinskap við þessi tvö öflugustu ríki
Evrópu í þennan tíma, og það þá
eflaust rétt að danska stjórnin yrði í
slæmri aðstöðu ef Alþingi samþykkti
beiðnina og málið kæmi þannig til
kasta dönsku stjórnarinnar.
Það er líklega tilgetið, að Jón hafi
viljað hafa þetta mál á döfinni og
Alþingi hraðaði sér ekkert við að
neita. Danir hefðu gott af því að hafa
sverð yfir höfði sér, og óttinn við að
Alþingi samþykkti beiðnina, gat gert
dönsku stjórnina eitthvað betri við-
skiptis í íslenzkri stjórnbótarbaráttu.
Jóni lék einnig mikill hugur á aukn-
um verzlunarviðskiptum við Frakka,
einkum að þeir afnæmu tolla af fiski
og hefur þá viljað athuga hversu
langt mætti teygja þá í viðskiptamál-
unum, þótt að síðustu yrði neitað
umsókn þeirra eins og hún lá fyrir.
Jón Sigurðsson trúði sterkt á verzl-
unarfrelsi til eflingar íslenzku þjóð-
inni, og hefur talið, að íslenzkur sjáv-
arútvegur myndi eflast með viðskipt-