Sjómannadagsblaðið - 01.06.1989, Blaðsíða 80
78
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
Franskir sjómenn um borð í skútu sinni á íslandsmiðum.
aðir. Ég gerði mér þær hugmyndir,
að þetta væru afkomendur hinna
norrænu manna, sem settust að í
Norður-Frakklandi á víkingaöldinni.
Næstum allir Fransmennirnir voru
illa og tötralega búnir, og hreinlæti
virtust þeir stunda enn síður en flestir
íslenzkir sjómenn í þann tíð — og var
þó hreinlæti þeirra mjög ábótavant,
enda var vatnsskortur hvorum
tveggja góð og gild afsökun, en auk
þess híbýlin svo þröng, að illt var að
koma þar við hreinlæti. Ekki sá ég,
að Fransmennirnir öbbuðust upp á
nokkurn mann í Flaukadal, og voru
þó ýmsir þeirra meira og minna ölv-
aðir, en stelvísir voru þeir, og þá
einkum á fatnað. Sagt var líka, að
þeir væru gjarnir á að stela hvolpum.
Þeir skröfuðu mikið og pötuðu þá og
bentu, ypptu öxlum og skældu sig á
ýmsan hátt. Þótti okkur bræðrunum,
sem vorum þeim með öllu óvanir,
mjög gaman að virða þá fyrir okkur
og hlusta á buldrið í þeim, en þeim,
sem uppaldir voru í Haukadal,
fannst allt minna um vert.
Fransmennirnir voru með afbrigð-
um barngóðir, og var Ólafur, bróðir
minn, orðinn vildarvinur fransks
beykis, sem var við árósinn á hverj-
um degi í heila viku — eða jafnvel
lengur. Hann sló botna úr tunnum,
setti nýja stafi í þær, sem laggbrotnað
höfðu í meðförunum, þétti spons og
sló botnana í, jafnóðum og tunnurn-
ar höfðu verið fylltar af vatni. Var
vatnið tekið í lygnu niðri undir
kambi, en ofan við lygnuna voru
ösku- og ruslhrúgur öllum sjáanleg-
ar, og þótti okkur undarlegt, að þeir
frönsku skyldu taka þarna neyzlu-
vatn. Ólafur stóð löngum og löngum
hjá beykinum, spurði og benti og
beykirinn svaraði, pataði með tækj-
um sínum, yppti öxlum, ranghvolfdi
augum, skældi sig og hló, og Ólafur
kinkaði kolli, spurði eða sagði sínar
skoðanir, allt á hreinni íslenzku, og
beykirinn talaði sitt móðurmál. Virt-
ist báðum þykja samtalið mjög svo
ánægjulegt. Ólafur sagði okkur, að
beykirinn ætti konu og fimm börn,
dreng á aldur við Gísla og annan
yngri, en hin börnin væru telpur, sú
yngsta í vöggu, og konan hans hefði
verið nærri dáin, þegar hún hefði átt
þessa stelpu.
„Hvað ætli þú hafir skilið hann
svo, að þú vitir þetta?“ sagði ég og
skellti í góm, þegar Ólafur var að
fræða mig á þessu, daginn sem ég
kom að vestan.
„Hvernig ætli ég viti þetta? Víst
veit ég það! Hann, sem fleygði sér
niður og lagði aftur augun og stundi,
þegar hann var að segja mér frá þessu
— og svo gretti hann sig hreint allan
og hristi höfuðið, og ég hélt hann
ætlaði að fara að gráta.“
Ég gafst upp, þegar þessi rök voru
borin fram. Daginn eftir komu mína
tilkynnti Ólafur móður sinni, að
hann hefði boðið beykinum sínum
upp á kaffi, og móðir mín lét það gott
heita. Svo kom þá beykirinn og hafði
með sér stóran klút, fullan af brauði.
Honum var boðið til stofu, og þar sat
hann og buldraði, leit á mynd af
Lúther, hristi höfuðið og signdi sig,
og móðir mín, sem hafði mikið dálæti
á Lúther, afsakaði þann franska:
„Hann veit ekki betur, þessi smán,
svo að það er annað með hann en
fíflin hérna fyrir sunnan, sem eru að
snúast á sveif með þeim katþólsku.“
Ég sótti einhverja bók, sem í var
mynd af Napóleon fyrsta. Hann
skoðaði um stund myndina, án þess
að svipbrigða yrði vart á andlitinu.
Síðan kinkaði hann kolli, leit á okkur
og stundi. Hann virtist mjög sorg-
mæddur og andagtugur. Svo ýtti
hann frá sér bókinni og signdi sig. Ég
var í þann tíð mjög hrifinn af Napó-
leon, og svip og signingu þess franska
tók ég þannig, að hann harmaði mjög
örlög hins mikla keisara og blessaði
með sjálfum sér minningu hans.