Morgunn - 01.06.1962, Side 47

MORGUNN
43
Þá er Hindúisminn einnig voldugt eyland í fljóti hinn-
ar sístreymandi sálrænu reynslu mannkyns. Hér e.r ekki
um að ræða trú stofnaða af manni, heldur opinberun frá
hinum Ótakmarkaða Huga, sem notaði sem farvegi til
manna meistara, er sökktu, sér niður í sálræna hugskoð-
un. Þessir menn voru gæddir yfirnáttúrlegum hæfileik-
um. Þeir sáu sýnir, þeir heyrðu raddir, og þeir viðuðu
að sér ódauðlegum sannindum úr garði Guðs. Enginn
túlkar Hindúismann á vorum dögum eins vel og dr. S.
Radhakrishnan, en hann segir: „Á fágætum augnablik-
um andlegs lífs skynjum vér nálægð hins guðlega."
Þannig urðu upptök Hindúismans, spíritísk, fyrir mið-
ilsstarf, af sálrænum rótum. Hin miklu helgirit hans,
Gita, Upanishadbækurnar og Vedabækurnar, voru ekki
skrifuð af þjálfuðum vitsmunamönnum, þau eru hrað-
rituð af innblásnum sjáendum, sem skrifuðu, á valdi sál-
rænna áhrifa. Þau geyma opinberaða speki um karma,
endurholdgun, yoga og hin heimspekilega mótuðu hugtök
blekkingar og raunveruleika, sem eru grundvallarhugtök
austrænnar trúspeki.
I Upanishadbókunum er þannig sungið: „í upphafi var
ekkert til, nema Hann Sjálfur. Hann litaðist um en sá
ekkert annað en Sig Sjálfan. Hann varð hræddur eins
og allir verða, sem einmana eru. En þá sagði Hann:
Hvers vegna skyldi ég óttast, fyrst enginn er til, nema
Ég?“
Þessi urðu upptök Hindúismans, átrúnaður á einn Guð,
hið Guðlega Sjálf. Og nú játa 320 milljónir manna þenn-
an átrúnað.
Og þannig trúa Búddhatrúarmenn á sannleika Búddha.
Og hví skyldu þeir ekki gjöra það? Hin sálræna reynsla
er áhrifamikið atriði bæði í lífi Gotama Búddha og í sögu
trúarbragða hans. Þótt helgisagnablærinn sé víða auð-
sær á hinum fornu heimildum, er þetta auðsætt. Búddha
var til — svo er kennt — frá upphafi tímans. Hann var