19. júní - 19.06.1998, Qupperneq 4

Tökum höndum saman
Loksins, loksins — hefur glerþakið á
hinu háa Alþingi íslendinga verið rofið.
Þingkonurnar okkar eru orðnar 22 eða
yfir 30% þingmanna. Nú kann að vera spurt
hverju skipti að því marki hafi verið náð og
svarið er einfalt. Reynslan hefur kennt okkur
að til að hafa áhrif þurfi a.m.k. 30% hlut-
deild innan staerri hóps. Enn kynni að vera
spurt hverju sæti að konur hafi með
þverpólitískum hætti áhrif í eina átt. Eru kon-
ur ekki kosnartil áhrifa með pólitískum hætti
eins og karlar? Jú mikið rétt. Engu að síður
efast orðið fáir um — og þar hefur reynslan
verið okkur ólatur kennari — að kynin eru
ólík, með ólíkar þarfir og langanir. Ein af
grundvallarreglunum í mannlegu samfélagi
hlýtur því að vera að bæði kynin komi jafnt
að stjórnartaumunum. Öðruvísi er ekki hægt
að tryggja eðlilegt jafnræði og jafnvægi í
þjóðfélaginu.
Samvinna kynjanna þarf að ná lengra —
inn í atvinnulífið og heim til fjölskyldnanna í
landinu. Ungar konur eiga ekki að þurfa að
búa við að vera álitnar óstöðugra vinnuafl en
karlar vegna barneigna eins og kemur fram
í viðtali við Ólaf Þ. Stephensen, formann
Karlanefndar Jafnréttisráðs, hér aftar í tíma-
ritinu. Karlar eiga heldur ekki að reka sig á
hindranir við að gæta bús og barna til jafns
við konur. Með jafnréttisbaráttuna að vopni
verður hægt að ryðja hindrunum beggja
kynja til hliðar, báðum til hagsbóta, svo ekki
sé talað um þjóðfélagsins í heild.
Greinar í 19. júní bera þess merki að báð-
um kynjum þyki tími til kominn að taka
höndum saman við verkefnið. Ritnefndin er
heldur ekki aðeins skipuð konum. Skeggj-
aða konan í hópnum eins og Bragi Skúlason,
sjúkrahúsprestur, kaus að kynna sig velti
ósjaldan upp nýjum flötum á jafnréttisbarátt-
unni á ritnefndarfundum. Með innleggi
Braga og okkar hinna hefur tekist að gera
efni 19. júní óvenju fjölbreytt að þessu sinni,
m.a. með því að leitast við að varpa sérstak-
lega Ijósi á sjónarhorn karla í nokkrum grein-
um.
Lítum okkur nær
Bríet Bjarnhéðinsdóttir gerði meira en að
hvetja konur til að gera lögformleg réttindi
sín að veruleika í leiðara síðasta Kvenna-
blaðsins þann 31. desember árið 1919. Hún
minnti lesendur sína á að gleyma ekki minni
máttar. Konur „verða að finna til hver með
annari, þótt nokkrum þeirra líði vel, má eng-
in þola að öðrum þeirra sé misboðið eða
séu beittar ranglæti. Þær virtustu og sterk-
ustu eiga að taka upp hanskann fyrir þær,
sem eru minni máttar. "
Víst er að víða í öðrum löndum eiga kon-
ur um sárt að binda eins og kemur fram í
áhugaverðu viðtali við palestínsku kvenrétt-
indakonuna Amal Tamimi og skemmst er að
minnast atburða liðinna ára í lýðveldum
fyrrverandi Júgóslavíu, ástandsins í Rúss-
landi og áfram væri hægt að telja. Við meg-
um samt ekki gleyma okkar eigin löndum.
Ekki búa allar konur á íslandi við full mann-
réttindi. Konum er með formlegum og
óformlegum hætti ýtt út á jaðar samfélagsins
að því er fram kemur í rannsókn undir stjórn
Rannveigar Traustadóttur dósents við HÍ. Við
skulum ekki falla í þá gryfju að líta svo á að
öllum grundvallarréttindum sé náð. Enn er
þónokkuð í land og full ástæða til að herða
róðurinn „bindast saman með blöðum, rit-
gerðum, fyrirlestrum og fundum," svo aftur
sé vitnað í sporgöngukonuna Bríeti.
Ráðstefna undir yfirskriftinni Konurog lýð-
ræði við árþúsundamót verður haldin hér á
landi í haust. Ráðstefnan miðar að því að
gera fleira en að tala um vandamál. „Við er-
um búin að gera það nokkuð lengi," er haft
eftir dr. Sigríði Dúnu Kristmundsdóttur
mannfræðingi og formanni undirbúnings- og
framkvæmdanefndar ráðstefnunnar. Hvern-
ig væri að við tækjum undir með henni og
enn er vitnað til Bríetar. „Það er kvennanna
eigið hlutverk að vaka yfir sínum hagsmun-
um. Enginn er annars bróðir í leik, og hafi
þær ekki vit og manndáð til að láta þessi
réttindi verða þá lyftistöng fyrir konur og þar
með alla þjóðina á komandi öldum sem þau
eiga að geta verið, þá mega þær sjálfar sér
um kenna."
Með vinsemd og virðingu fyrir hönd
ritnefndar, Anna Gunnnhildur Ólafsdóttir.
Ritnefnd 19 júní 1999 skipa (f.v. í kringum borðið): Sigurbjörg Þrastardóttir, blaðamaður, sr. Bragi Skúlason, sjúkrahúsprestur, Áslaug Skúladóttir,
verslunarmaður og nemi, Anna Gunnhildur Ólafsdóttir, blaðamaður og ritstjóri 19. júní, Arna Schram, blaðamaður, Hrafnhildur Halldórsdóttir,
blaða- og dagskrárgerðarmaður, Kristín Heiða Kristinsdóttir, blaðamaður, og Gunnhildur Hrólfsdóttir, rithöfundur. ( kjöltu Sigurbjargar situr
Halldóra Ana Purusic og systir hennar óskírð Purusic hjá móðir þeirra Önnu Gunnhildi. Áslaug situr undir dóttur sinni Emilíu Ósk Bjarnadóttur.
Níunda ritnefndarfulltrúann Jóhönnu Vigdísi Guðmundsdóttur, bókmenntafræðing, vantar á myndina.
4