19. júní - 19.06.1998, Blaðsíða 62

Ekki eins og að loka bók
Allir þekkja stjúpusögur þar
sem vondar stjúpur sendu
stjúpbörn sín austur fyrir sól
og suður fyrir mána án
minnstu miskunnar. Þær
lifðu svo í vellystingum
praktuglega þar til upp
komst um illvirki þeirra,
álögunum var létt af þjáðum
börnum og stjúpunum velt
upp úr tjöru og fiðri áður en
þær voru líflátnar. Hlutu þær
makleg málagjöld og engin
refsing var of þung. Stjúpur
og stjúpar eru enn á kreiki í
þjóðfélaginu og koma til
sögu í annarri sambúð.
Hvernig skyldi þeirra hlið á
málinu vera?
Líðan stjúpmæðra og feðra nútímans er
sjaldan til umræðu en kveikjan að þessari
grein Gunnhildar Hrólfsdóttur er saga stjúpa
sem berst fyrir rétti sínum til að umgangast
dóttur sína og fósturdóttur, en hann missti af
þeim báðum eftir sambúðarslit þegar móð-
irin fluttist út á land og hóf sambúð með
öðrum manni. Umgengnisrétturinn sem
hann hafði gilti aðeins meðan þau bjuggu í
sama landshluta og varð hann að sækja um
að nýju en þeirri umsókn er svo lítill gaumur
gefinn að hún er búin að bíða afgreiðslu í
fjóra mánuði. Forræðisréttur er sterkur og
sá sem hefur hann getur flutt sig um set og
gert það ómögulegt fyrir hitt foreldrið að
viðhalda eðlilegri umgengni. Það er alfarið
háð vilja móðurinnar hvort hann fær að um-
gangast eldri stúlkuna sem hann lítur á sem
sína og var honum náin.
Forsjárlaust foreldri, sem nýtur umgengnis-
réttar við barn í öðrum landshluta, verður að
greiða allan ferðakostnað og gefur augaleið
að það er erfitt að halda sambandinu undir
þeim kringumstæðum. Litla dóttir mannsins
er fljót að gleyma og farin að kalla nýja
manninn pabba og sú eldri er komin með ný
áhugamál og nýja vini. Þeirri reynslu getur
hann ekki deilt með henni. „Ég vildi hafa
dætur mínar hjá mér sem oftast og sem
lengst. Ég er ekki eins og bók sem búið er
að lesa og hægt að loka, setja upp í hillu og
gleyma," segir hann.

Réttlausar stjúpur

■t ;*í; ■
Katla ásamt stjúpdóttur sinrti Örnu Pálsdóttir
„Stjúpur eiga ekkert sameigin-
legt umfram aðrar mæður," segir
Katla Þorsteinsdóttir þegar við
setjumst niður á Hótel Borg til að
ræða stöðu stjúpmæðra. Katla er
gift og eiga þau hjónin saman tvö
börn. Maður hennar á tvær dætur
frá fyrra hjónabandi og Katla á 15
ára son frá fyrra hjónabandi.
62