Frjáls verslun - 01.04.2003, Blaðsíða 47
Umsækjendur:
Það sem atvinnurekendur telja helst ábótavant í fari umsækjenda
1. Lítill persónuleiki, mannasiðum ábótavant, bera sig ekki vel, skortur á sjálfstrausti, hroki.
2. Útliti ábótavant, snyrtimennska ekki nægjanleg, fatnaður situr illa.
3. Skortur á áhuga, frumkvæði ekki sýnilegt, skortur á drifkrafti.
4. Skortur á markmiðum, metnaði, hvatningu, skipulagningu.
5. Slök tjáning, málfar og ritmál slakt.
E. Óraunhæfar launakröfur, ofuráhersla á laun, meiri áhugi á launum en tækifærum.
7. Óraunhæfar hugmyndir um starfsþróunarmöguleika í topp stöður.
8. Skortur á þroska, leiðtogahæfileikar ekki í sjónmáli.
9. Skortur á frumkvæði í viðtalinu, orkuleysi.
10. Hafa ekki aflað sér upplýsingar um fyrirtækið, óundirbúin(n) fyrir viðtalið.
11. Getur ekki spurt skynsamlegra spurninga í viðtalinu.
12. „Hvað getur fyrirtækið gert fyrir mig" afstaða.
Heimild: Kreitner (1999). Management. NY:McGrawHill
okkar veltur þá fyrst og
fremst á hversu vel okkur
tekst að markaðssetja
hana og verðleggja. Sér-
tæk þekking og hæfni er
fjárhagsleg eign líkt og
vörumerki. Mögulegt er
að auka Ijái'hagslegt virði
með fjárfestingum í gæð-
um vörunnar og/eða
markaðssetningu. Um
langtímafjárfestingu er að
ræða en vörumerki geta
viðhaldið gildi sínu óend-
anlega ef virði þess er við
haldið. Stöðugar endur-
bætur eru lykilatriði.
Starfsþróun er því ekki
valkostur heldur skilyrði.
Auðlindir og áhrifaþættir Við búum öll yfir auðlindum sem
gera okkur sérstök. Galdurinn er að finna þær og virkja. Flest
þekkjum við veikleika okkar vel og vinnum hörðum höndum
við að yfirbuga þá, en gjarnan á kostnað hæfileika okkar sem
við vanrækjum. Niðurstaðan verður miðjumoð - án sérstöðu.
Gagnlegra er að þekkja færni sína, annaðhvort þá sem mað-
ur hefur mesta löngun til að nýta eða hefur mest mark-
aðsvirði til framtíðar, og gera áætlanir um hvernig best sé að
styrkja og markaðssetja þá færni.
En hvernig er best að greina hæfileika sína? Til þess eru
margvíslegar aðferðir, til dæmis hæfnis- og persónuleikapróf,
360 gráðu frammistöðumat (SHL), viðtöl o.s.frv. Reynslan er
að sjálfsögðu eitt af því sem hægt er að færa sér í nyt.
Kirkegaard benti eitt sinn á að það sé aðeins mögulegt að
skilja lífið aftur á bak en því yrði að lifa áfram. Jafnframt lær-
um við meira með þvi að hugsa um þá reynslu sem við höfum
orðið fyrir (Kolb, 1983).
Með því að kortleggja þá atburði sem mótað hafa árangur
okkar (sjá mynd) getum við nýtt þá okkur til ffamdráttar.
Fyrsta skrefið er að greina megináhrifaþættina eða atburðina
(hvað gerðir þú). í öðru lagi að greina áhrif þess á aðra (hvað
gerðist) og að lokum velta fyrir sér hver sé afstaða okkar til
þessara atburða 1 dag. Þannig getur reynslan á kerfisbundinn
hátt dregið fram megináherslu og einangrað veikleika og
kjarnafærni sem þess virði er að vinna með.
Sjálfsþekking er nauðsynleg til að unnt sé að gera mark-
vissar áætlanir um uppbyggingu og nýtingu kjarnafærninnar.
Öll höfum við tvær hliðar, annars vegar þá sem við sýnum
öðrum og hins vegar þá hlið sem snýr að okkur sjálfum Qo-
hari window). Við kjósum að birta öðrum ákveðna mynd en
felum aðra með tilliti til þeirra hagsmuna sem við höfum að
gæta eða aðstæðurnar krefjast. Það er hins vegar ýmislegt í
fari okkar sem getur verið okkur sjálfum hulið en aðrir sjá.
Þetta geta verið hæfileikar eða veikleikar sem okkur er
ómögulegt að nýta eða fyrirbyggja nema með upplýsingu og
endurgjöf frá þeim sem í kringum okkur eru. Jafnframt geta
búið í okkur eiginleikar sem eru óþekktir bæði sjálfum okkur
og öðrum. Verkefnið er að finna konsertpíanistann í okkur
sjálfum með aukinni sjálfsþekkingu, reynslu og ómetanlegri
hjálp frá öðrum.
Markaðssetning auðlinda Sú hlið sem við kjósum að sýna
öðrum er sú sem við markaðssetjum á hverjum tíma.
Aðferðirnar eru háðar aðstæðum og hvort um er að ræða
framgang í núverandi starfi eða á almennum markaði. En ferl-
ið má auðveldlega skoða með tilliti til söluráðanna fjögurra úr
markaðsfræðinni. Þegar kjarnafærni okkar eða varan (prod-
uct) hefur verið skilgreind er mikilvægt að velta fyrir sér á
hvaða vettvangi hún nýtist (place), hversu verðmæt hún er
(price) og síðast en ekki síst hvernig þessari auðlind verður
sem best komið á framfæri (promotion).
Varan þarf að vera sérstök, erfitt að fjölfalda hana og eftir-
sóknarverð á þeim vettvangi sem hún er markaðssett. Ein-
ungis þannig er unnt að auka virði hennar. Samkeppnisgrein-
ing í anda markaðsfræðinnar getur nýst vel þegar staðið er
frammi fyrir ákvörðun um hvaða þekkingu og færni skuli
fóstra og markaðssetja á hveijum tíma.
Fjölmargir þættir í fari starfsmanns hafa síðan áhrif á
markaðssetningu vörunnar. A litlum markaði eins og er hér á
landi er orðspor það dýrmætasta sem maður á. Allt sem get-
ur bætt það eða skyggt á það hefúr róttæk áhrif á hvernig til
tekst. Orðspor manns er líkt og ímynd vörumerkis. Það bygg-
ist á innri gæðum (raunverulegri þekkingu og reynslu) og
ytri gæðum (framkomu og skynjuðu virði á markaði).
Skýr sýn, markmið, starfsþróunaráætlanir og markaðs-
setning geta gert okkur kleift að nálgast markmið okkar
hraðar og öruggar en áður. En allt er í heiminum hverfult og
hvernig sem á málið er litið þá hafði Kjarval rétt fyrir sér
þegar hann sagði: „það er heilmikið fyrirtæki að vera
manneskja.“S!]
47