Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1940, Blaðsíða 31

mundir. Pacelli gcgndi starfi sínu með lipurð og
gætni, og tókst að jafna margar misfellur rnilli
þýzka keisaradæmisins og páfastólsins. Hann lagði
afarmikla vinnu i að bæta kjör stríðsfanga í Bayern,
en í nánd við Miinchen voru miklar fangabúðir.
Hlaut hann fyrir þetta miklar vinsældir.
Meðan Pacelli dvaldi í Munchen, hóf hann samn-
inga við þýzka ríkið um nýja skipun á afstöðu þess
til páfadæmisins. Á byltingarárunum hafði allt
komizt á ringulreið á því sviði. Árið 1924 var svo
hinn nýi kirkjusamningur (Konkordat) getur, og
var hann talinn sigur fyrir kaþólsku kirkjuna.
Pacelli varð þvi næst sendiherra í Berlín, en nú
komu nýir tímar. Nazistar höfðu kirkjusamning-
inn að engu, og seinna varð það hlutverk Pacellis
að semja við stjórn Hitlers um nýja tilhögun á
kirkjustjórninni. Hann fékk gerðan annan kirkju-
samning, sem enn er í gildi, þótt Nazistar hafi oft
látið í ljós óánægju sína með hann.
Frá Berlín lá svo leiðin aftur til Róm, en nú varð
Pacelli forsætisráðherra páfans. Áður hafði hann
verið gerður að kardinála. Síðan hefir hann verið
athafnamesti foringi kaþólsku kirkjunnar. Hann
hefir verið sendimaður páfa við ýmis kirkjuleg
þing og hátíðir, og hefir gert kirkjusamninga við
Rúmeníu og fleiri riki.
Mikilvægasta atriðið í starfi Pacellis kardínála er
þó Lateransamningurinn milli páfans og ítölsku
stjórnarinnar. Með honum var bundinn endi á
gamla deilu, og rudd braut fyrir friðsamlega sam-
vinnu stjórnar og kirkju á Ítalíu.
Árið 1870 tóku ítalir, undir forustu Viktors Eman-
úels konungs, Róm herskildi, en páfinn, Píus IX.,
lokaði sig inni i Vatíkaninu og lýsti banni yfir
Italíustjórn og öðrum óvinum sinum. Það hafði nú
ekki mikil áhrif, en páfinn ákvað að lifa sem fangi
i höll sinni, og það höfðu eftirmenn hans gert siðan.
(27)