Uppeldi og menntun - 01.01.2011, Síða 128

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 20 (1) 2011128
tÓnliStarnámSefni fyrir leiKSKÓla – tVÖfaldUr fengUr!
öndunaræfingum og leikjum. Þá koma þulur, rímur og romsur og síðast en ekki síst
söngvar og eru sönglögin nokkuð fjölbreytt. Gaman er að sjá eitt lag frá hverju margra
íslenskra tónskálda og tónlistarmanna ásamt lögum víða að úr heiminum. Í 5.–7. kafla
er unnið út frá hljóðfærum og byrjað á hljóðfæri sem ekki þarf að kaupa, eða líkam-
anum. Þar er fjallað um hvernig við getum notað klapp, stapp og annan búkslátt til
að spila undir söng eða sem annars konar hljóðmynd. Síðan eru skólahljóðfæri eða
Orff-hljóðfæri kynnt með myndum ásamt hugmyndum og leiðbeiningum um notkun
þeirra. Þá lýkur hljóðfærahlutanum á kafla um heimasmíðuð hljóðfæri. Eftir að hafa
stiklað á stóru um grafíska nótnaskrift (óhefðbundna nótnaskrift) fjalla 9.–13. kafli um
hreyfingu, skynjun, líkamsvitund og dans. Síðasti kaflinn heitir Spenna og slökun og
má segja að hann loki hringferðinni sem hófst á kaflanum Velkomin! Nafna- og kveðju-
leikir. Ef unnið væri með eina hugmynd úr hverjum kafla væri farið í vel flesta ef ekki
alla þætti tónlistar og hreyfingar. Þannig gætu kennarar og börn farið hring eftir hring
í gegnum efni bókarinnar.
Bókinni fylgja tveir geisladiskar. Annar inniheldur hvorki meira né minna en 79
sönglög og leiki. Fyrst og fremst er þar á ferð gott fylgiefni með nótum og textum í
bókinni sem auðveldar leiðbeinendum og jafnvel börnunum að læra lögin. Á hinum
diskinum eru upptökur af tónverkum og tónlist sem notuð eru við hreyfingu og dans.
Upptökurnar eru allar vandaðar og lofsvert er að nota fjölbreyttar útsetningar af döns-
unum þar sem útsetningar eru í samræmi við menningu og hljóðfæranotkun þess
landsvæðis sem við á.
Það verður ekki fjallað um námsefnið án þess að nefna umgjörð þess og útlit. Bókin
er augnayndi, óvenju litrík og hana prýðir fjöldi fallegra og skemmtilegra litmynda
af börnum við leik og söng. Sem námsefni í tónlist og hreyfingu fyrir börn á leik-
skólaaldri stendur verkið fyllilega undir þeim markmiðum sem lagt var af stað með.
Uppsetning þess og efnistök eru eins og áður segir mjög skýr og ættu að vera hverjum
leikmanni aðgengileg. Hún gefur notanda hins vegar töluvert svigrúm til að nýta
hugmyndirnar út frá eigin forsendum og eins og höfundur hvetur til, að nýta þann
innblástur sem efniviðurinn veitir til að gefa eigin sköpunargleði byr undir báða
vængi.
að lokUm
Afstaða beggja höfunda er greinilega sú að allir geti lært tónlist og að hún sé mikil-
vægur og sjálfsagður hluti af uppeldi hverrar manneskju. Þetta eru metnaðarfull verk
byggð á mikilli þekkingu og ekki síst reynslu af kennslu barna og leikskólastarfsmanna
og efnið vel valið út frá því sem reynst hefur best bæði fyrir börnin og kennarana.
Þó verkin eigi ótalmargt sameiginlegt er nálgunin og efnið oft af ólíkum toga. Sem
dæmi má nefna að af þeim 34 hlustunar- og dansverkum sem valin eru á diskana er
aðeins eitt tónverk sameiginlegt. Af þeim 156 sönglögum sem valin eru í bækurnar
eru aðeins fjögur í báðum bókum. Sigríður leggur áherslu á þjóðlög frá ýmsum lönd-
um, mörg frá Norðurlöndum, og sönglög frá norður Evrópu en sérstaklega þó íslensk
þjóðlög sem hún hefur rannsakað töluvert. Einnig er í hennar námsefni að finna flest