Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1924, Síða 56

22
TIMARIT bJÓDRÆKNISFÉLA GS ISLENDINGA
IjóðiÖ í réttri afskrift, (afskrift
Árna Magnússonar). Guðbrand-
ur Yig’fússon gaf ljóðið tvisvar
út, fyrst í Icelandio Prose Beader
1878 og svo í Corpus Poeticum
Boreale 1883, í bæði skiftin eftir
útgáfu Ole Worms með texta leið-
réttingum sínum. Fyrir danska
fornfræðisvini var ljóðið gefið út
af Kr. Kaalund í “Smaastykker
Xo. 1 udgivne af Samfund til Ud-
givelse af gammel nordisk litera-
tur 3884” ásamt nokkrum rúna-
liulurn í ritgerð, sem hann nefndi:
“Et gammelnordisk Runerim og
nogle islandske Runeremser.” Gaf
hann ljóðið út eftir afskrift Jóns
Eggertssonar með afbrigðunr úr
afskrift Árna íreðannráls, senr eru
alveg óveruleg, svo ber afskrift-
ununr vel saman. Áuk jress rek-
ur hann sögu ljóðsins, sem getið
er lrér að franran, og vísar til að
afskriftir þeirra Árna og Jóns
séu að finna Árna í deild III (D)
Bartholins safns Háskólabóka-
hlöðu Khafnar og Jóns í pappírs-
handriti No. 64 í Kgl. Bókahlöð
unni í Stokkhólmi.
Margt fleira fróðlegt er af rit-
gerð Kaalunds að læra. Hann
færir rök að því, að þeir Ánri og
Jón lrafi tekið afskriftir sínar lík-
ast til á árunum 3680 til 1689 og
getur ]>ess, að skinnhandritið liafi
ekki verið ilt aflestrar, því það
megi ráða af merkjum í afskrift
Árna og svo af því að afskriftun-
um beri svo vel saman. Afskrift-
irnar flytji samt ljóðið ekki ó-
bagað. eins og það var frumort,
heldur afbagað á sumum stöðum.
og sé, vitaskuld liandritinu að
kenna um það en ekki afskriftun-
um. Afbög-urnar hafi verið í
skinnliandritinu sjálfu. Því held-
ur hann að skinnhandritið hafi
eliki verið frumrit, lieldur af-
skrift geggjuð af eldra frumriti.
Skinnhandritið segir hann skráð
af norskum manni á 14. öld. en
ljóðið sjálft telur hann ort sjálf-
sagt ekki síðar en á 13. öld önd-
verðri. í ritgerð sinni lagar
hann og texta ljóðsins. eftir því,
sem honum þykir föng vera til. og
lét ekki þar' við sitja, heldur birti
hann í viðauka við ritgerð sína
(í Smaastykker No. 4) atliuga-
semdir og texta lagfæringar, er
honum síðar bárust frá íslenzku
fræðingmum Birni M. Olsen og
norrænufræðingnum, professor S.
Bugge umi ljóðið. liins fyrra í á-
gripi en athugasemdir Bugges í
lieilu líki Það. sem ágripið fer
með eftir Birni M. Olsen er alt
saman afbrigða snjalt og óyggj-
andi, svo að söknuður er að því
að fá ekki að sjá það í heilu líki
sem hann hefir liaft að segja
um Jljóðið. Athugasemdir próf.
Bugges eru þar á móti á milli held-
ur djarfar getgátur og beinharð-
ir sleggjudómar og sumstaðar
bregður fyrir að hann kannast'
ekki við orð og orðmyndir.
Hann segir fortakslaust að Ijóðið
sé ort af norskum manni. Eg veit
ekki til að neinn liafi orðið til að
hrekja ])á staðhæfingu, og enda
þótt eg hafi ekkert til brunns að
bera nema það, að eg er borinn
danskri tungu, vil eg taka hana
fyrir og leitast 'við að sýna að