Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1930, Síða 118

84
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
strengina, grjónin lítt skemd,
röndóttar skyrtur og klútana eins
og feldi — það er satt, þeir eru
ónýtir — og hollensku ostunum
kvað ekki eiga að aka úr spesíu
hjá þeim, en sírópið jusu þeir
með höndunum í hattana sína
upp úr fjörunni, og þetta fyrir
alls ekkert, því þegar sýslumaður
loksins kom, sem kvað nú sjálf-
ur hafa séð um sig var ekki ann-
að eftir en skrokkskriflið,
sem þó ekki varð dýrt og heila
seglázían á fjóra duggarabands-
sokka, og sykur og járnið fyrir
ekkert.’
Þá eru þeir hændurnir Auðunn og
Sigurðar eigi síður keimlíkir í svör-
um:
AuSunn: “Þangað væri vert
að vera kominn; nú vantar mig
illa hesta mína, því eg er búinn
að koma öllum fyrir nema reið-
hestinum, og tími eg ekki að
brúka hann undir áburð.
SigurSur: “Eg vildi eg hefði
verið kominn, að fá mér járn-
mola; já, eg kalla þér segið frétt-
irnar — nei, ekki höfðum við
frétt þetta rétt er það, og þetta
fréttist ekki hér; — á Dröngum,
segið þér mér, er það ekki ná-
iægt Drangajökli einhverstaðar?
Hér heggur Sigurður eftir lyga-
samsetningi Hallvarðar, kannast
ekki við Dranga á Seyðisfirði (sem
ekki eru til) fremur en Auðun
kannast við sr. Önund á Breiða-
bóisstað — en báðir trúa.
Annars sýnir samanburðurinn vel
hve mjög Thoroddsen tekur Sig-
urði fram í listinni að lýsa mönn-
um.
Þess skal getið, að “Leikrit og
nokkur ljóðmæli Sigurðar Péturs-
sonar, síðari deild,” (þar sem leik-
ritin vóru prentuð) komu út í Rvík
1846 og munu á þeim dögum ekki
önnur tíðindi merkilegri liafa gerst
í bókmentasögunni íslenzku. En
Jón samdi Pilt og Stúlku: veturinn
1848-49 þá nýkominn úr herþjón-
ustu um haustið. Eru því allar líkur
til að bókin hafi verið honum í fer-
sku minni
V.
Þeð hefir engum dulist að glögg-
ra áhrifa verður vart í ritum Jóns
frá fornsögum vorum, bæði í máli,
stíl, og jafnvel um einstaka at-
burði.
Þannig getur Sigurður Guð-
mundsson þess til nm kaffærslu
Hjálmars tudda í sýrukerinu, að
hún eigi rót sína að rekja til bragðs
Gissurar í Flugumýrarbrennu, og
er margt ólíklegra, því Jón talar
einmitt um Gissur og Flugumýrar-
brennu í sambandi við slys Hjálm-
ars. Ennfremur gizkar Sigurður á að
þeir gerðarmennirnir Ögmundur
hálfblindi, Ögmundur alblindi og Er-
lendur ójá “séu afkomendur þriggja
frægra bræðra, er Heimskringla
kveður hafa verið kæra. Ólafi
Svíakonungi. Bræðurnir hétu Arn-
viður blindi, Þorviðiur stami og
Freyviður daufi. Loks telur hann
frásögn Árna, fylgdarmanns Þór-
dísar — að honum sýndist stundum
sem hvítt hagl hrjóta af augum
hennar; var hún stundum
föl sem nár, en stundum setti hana
dreyrrauða’’ — minna á iýsingu
af Vígaglúmi.
Við þetta mætti nú ýmsu bæta.
T. d. er ólíklegt að Jóni hafi ekki