Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1930, Síða 141

Ellefta affs|íiinigf f>j©ÖE5^K.ms£él&gg§isfcS.
Fundargerð.
Ellefa ársþing Þjóðræknisfélags Islend-
inga í Vesturheimi var sett af forseta,
séra Jónasi A. Sigurðssyni, miðvikudag-
inn 26. febrúar 1930, í samkomuhúsi ís-
lenzkra Góðtemplara í Winnipeg. Hófst
þingið með þvi að sunginn var sálmur-
inn nr. 293 (Lærdómstími æfin er). Að
því búnu flutti forseti þinginu ávarp sitt:
Háttvirtu Þingmenn!
Hið merkilega ár í sögu Islendinga,
1930, er þegar tveggja mánaða. Og vér,
vestur-íslenzkir þjóðræknismenn, erum
hér staddir til að há hið 11. ársþing
Þjóðræknisfélags Islendinga í Vestur-
heimi. Eru allir þingmenn, þinggestir,
vinir félagsins og íslenzkrar menningar,
boðnir velkomnir. Þing þjóðræknismanna
eru venjulega ein helzta hátíðin i félagslífi
vestur fluttra Islendinga. Er það efa-
laust ósk vor allra, að þetta þing verði í
því efni engin undantekning. Ber oss að
gæta þess, jafnvel venju fremur, að hafa
á þessu þingi fullkomið taumhald á því
miðflótta-afli, er einatt auðkennir félags-
samvinnu Islendinga.
Engan vegin verða þessi ávarpsorð míu
fullnaðar greinargerð um stefnu né starf
félagsins. Veit eg vel að á mér sannast,
að hið góða sem eg vil geri eg ekki, en
hið gagnstæða, sem eg ekki vil, geri eg
einatt. En við það er skylt að kannast.
að þorri þeirra manna, sem eg hefi nú
um áratug einkum unnið með I þjóð-
ræknismálum, hafa reynst mér umburðar-
lyndir og sanngjarnir. Mér hefir fundist
þeir skilja það öðrum fremur, að allur
minn metnaður er í því fólginn að þjóna,
meðan eg get, íslenzkum almenningi.
A hinu ytra sviði í félagsstarfinu verð-
ur tæplega bent á árið umliðna sem at-
hafna ár. Með sanni má einnig á það
benda, að kostir hins íslenzka þjóðlífs
eru örsjaldan á hinu ytra sviði lífsins,
heldur fólgnir í kyrlátum þroska og skiln-
'ngi hið innra, og þá í viðnámi gegn
hættum og eyðing. En til þess sem á-
brestur hvað árið snertir eru margar og
óhjákvæmilegar orstakir er liggja í aug-
um uppi. Styrr miklum hefir verið að oss
steðjað sem kunnugt er. Það slys henti
oss Vestur-Islendinga að eigingjörn ó-
friðaröfl herleiddu heimferðarmálið. En
það mál tókum vér á dagskrá samkvæmt
fyrirspurnum og bendingum frá Islend-
ingum hér vestra, er, meðal annars, komu
opinberlega fram á einu ársþingi félags-
ins. Þá hvatti og Alþingisnefnd íslands
með bréfi til forseta, félag vort til athafna
í því máli. Og samkvæmt eðli málsins
og anda þessa félags fanst oss, í full-
komnu grannleysi, málið vort mál. Þjóð-
ræknisfélagið taldi það ástfóstur iðju
sinnar. Sú víðsýni félags vors, að velja
utanfélags menn í Heimferðarnefndina,
stoðaði heldur ekki.
En af því flaut, að svipað og hernaðar
andinn hertók nálega alt starf þjóðanna
fyrir fimtán árum síðan, lagði undir sig
og lógaði flestu friðsamlegu starfi meðan
á þeirri ægilegu orrahríð stóð, þannig
reyndist Þjóðræknisfélaginu örðugt að
sinna til muna öðru starfi en því, sem
beinlínis var vikið að, og meðan mein-
bugir heimferðar-deilunnar voru i al-
gleymingi. I þeim frændvígum öllum hefir
andúðin gegn Þjóðræknisfélaginu og þeim
mönnum, er mest hafa að .málum þess
unnið, verið “eitrið í kaleiknum”, eins og
Stephán G. Stephánsson kvað forðum.
En í líking við þær þjóðir er nú gangast
fyrir útlegð ófriðarins, eða i hið minsta
takmörkun vígvéla og hermensku, og nú
sitja á rökstólum i Lundúnum, höfum vé-
þjóðræknismenn alvarlega leitast við að
gera árið friðar ár. Vér höfum gengið
fram hjá svigurmælum, kerskni og hnjóði
er að oss hefir steðjað. Með þessu er alls
eigi kvartað undan þeim skerf er mér
var greiddur úr þeirri átt á árinu. En
að öllu athuguðu hygg eg að aðferðin
verði notadrýgst er stundir líða, að auð-
sýna umburðarlyndi samfara þreki gegn
æsing og deilum, þótt vitanlega verði ein-