Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1930, Page 142

108
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
hverjir til að telja þá biðlund skort á
skörungsskap. Þeir voru til, og það merk-
ir menn, er hentu gaman að biðlundar-
stefnu Woodrow Wilson's forseta, er sam-
tíð hans nefndi “watchful waiting”.
Friðar stefna Wilson’s varð hans hrós.
Og sú kemí.r tíð, að biðlund Þjóðræknis-
félagsins, i þeirri orðasennu er að því
hefir verið beint, verður því vegsauki.
Skal þá vikið nokkurum orðum að starfi
félagsins.
Fyrir þingi þessu liggur auglýst þing-
boð og sömuleiðis áætluð dagskrá sem
þingið tekur til meðferðar. Skýrslur
annara embættismanna gera þinginu
itarlega grein fyrir hag félagsins, sem
fjárhag, bókum og öðrum viðskiftum
þess.
Skýrslur deilda hafa ekki borist mér
nema frá deildinni við Brown P.O. Man.,
en þær ná vafalaust til þings. Þó er mér
kunnugt um hag deildarinnar í Selkirk.
og að nokkuru um deildirnar í Winnipeg
og Winnipegosis. Mun starfið á þessum
stöðvum i uppgangi. Er mér kunnugt
um að kenslu starfið hefir verið rekið i
Winnipeg og Selkirk. Færir það oss að
einu aðal máli félagsins.
FRÆÐSLUMALINU.
Fræðslumálið, er í rauninni felur í sér
hinar dýmætustu hugsjónir Þjóðræknis-
félagsins, var á síðasta þingi sett í fimm
manna milliþinga nefnd og mun hún gera
þinginu grein fyrir störfum sínum og
tillögum í því máli.
En á það vil eg benda, hve ágætt þjóð-
ræknisstarf Brynjólfur Þórláksson og
Björgvin Guðmundsson vinna með söng-
kensla sinni meðal æskulýðsins. Er mér
einkum kunnugt um kenslu Björgvins
Guðmundssonar í Selkirk, sem unnið er
í beinu sambandi við þjóðræknis starfið.
Síðastliðið ár tóku hartnær áttatíu ung-
menni í Selkirk þátt í söngkenslu hans.
Héldu þau opinberlega samkomu hér i
Winnipeg 10 maí, er heppnaðist ágætlega.
1 vetur heldur sú kensla áfram með bezta
árangri. Engin eru það stórtíðindi að eg
kenni í vetur kanadiskum æskumanni ís-
lenzka tungu. Hana talaði faðir sveinsins,
látinn síðastliðið vor, og unni bókmentun
vorum mjög. Er það fyrirætlan sonarins
að halda því merki föðursins á lofti. Gæti
þetta verið oss nytsamt eftirdæmi. Með-
an eg dvaldi í sumar er leið í Winnipeg-
osis las eg islenzku með fáeinum ungling-
um er þar búa. Þar er þjóðrækni Islend-
inga góð.
Nefna mætti hér nýstigið framfara-
spor, er kemur opinberlega til greina á
þessu þingi, þar sem er samkepni í fram-
sögn meðal hinna uppvaxandi Vestur-Is-
lendinga. Vona eg að þar sé fólgið vor-
fræ nýs áhuga.
TÍMARITIÐ
hefir áreiðanlega reynst afltaug félags-
ins. Það er “agent” vor í útbreiðslumál-
inu og á sama tíma tekjulindin. I ár
flytur það úrvals ritgerðir eftir merkustu
fræðimenn og lærifeður Islands. Eru
ritgerðir þær um höfuð þætti í menningar-
sögu Islendinga og verkið unnið að til-
hlutan Þjóðræknisfélagsins út af hinni
stórvægilegu hátíð þjóðarinnar í ár. Mun
Tímaritið verða þriðjungi stærra og prent-
un þess því þeim mun kostnaðarsamari.
Væri æskilegt að hafa það í huga er þing-
ið ráðstafar útgjöldum sinum.
HÚSBY GGIN GARMAL.
sem á dagskrá þessa þings er nefnt hús-
næðismál, kom inn á þing 1926. 1 því
máli hefir jafnan verið milliþinganefnd.
En í ávarpi forseta til síðasta þings kom
fram sú glæsilega hugmynd, að þjóðbrot
allra Norðurlanda þjóðanna er hér búa,
bygðu í Winnipeg sameiginlegt stórhýsi,
veglegt og norrænum mönnum samboðið
fyrir alt þeirra samkvæmislíf. Fjallaði
þingnefnd um málið og vísaði þvi til
stjórnarnefndar í því augnamiði að kom-
ast mætti að “ef útlit sýndist fyrir þvi,
að málið sé með nokkuru móti fram-
kvæmanlegt á næstu árum.” Samkvæmt
þessu átti svo stjórnarnefndin samtal við
fulltrúa frá Svíum, Norðmönnum og Dön-
um. Kom þar fram alúð og vinsemd af
hálfu allra þáttakenda. En auðsætt var
að hinn stórhuga lýð skorti mjög fé
til að færast í fang slíkt stórræði.
Skömmu fyrir þing var aftur leitast við
að fá vitneskju um getu og áhuga hlut-
aðeigenda í þessu efni. Töldu þeir þá öll
tormerki á nokkurri framkvæmd eins og