Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2010, Page 266
tíðnistýringar á þann hátt að það er tiltækt fyrir tíðnistýringu utan við 49,8-50,2 Hz.
Hægvirkt varaafl á við viðbótarframleiðslugetu vinnslueininga og minnkun á notkun
viðskiptavina sem hægt er að nota með innan við 15 mínútna fyrirvara. Hér er einkum
um að ræða sérstakar skerðingarheimildir Landsnets á skerðanlegum flutningi (ótryggðri
orku) [7]. Hraðvirkt varaafl á við viðbótarframleiðslugetu vinnslueininga og minnkun á
notkun viðskiptavina sem hægt er að nota með innan við 15 mínútna fyrirvara. Hér er
einkum um að ræða varaafl frá sérstökum varaaflsstöðvum sem Landsnet hefur gert
samninga um [8]. Það er ekki fyrr en allt annað þrýtur að gripið er til skerðinga á for-
gangsorku [9].
Reglunaraflsmarkaður
Landsnet rekur reglunaraflsmarkað til að afla reglunarafls til upp- og niðurreglunar.
Hvern föstudag senda þau vinnslufyrirtæki, sem taka þátt á markaðnum, inn tilboð sín
fyrir komandi viku. Landsnet tekur hagstæðustu tilboðum hverju sinni til að jafna út þau
frávik frá áætlunum sem koma upp.
Vinnslufyrirtæki með virkjanir sem tengjast flutningskerfinu senda inn vinnsluáætlanir
til Landsnets hvern föstudag, þar sem sýnd er fyrirhuguð framleiðsla virkjananna
komandi viku í klukkustundaupplausn. Reglur fyrir skil vinnsluáætlana er að finna í
[10]. Leyfilegt er að uppfæra vinnsluáætlun með allt niður í tveggja stunda fyrirvara.
Almennt er gerð sú krafa að Landsnet geti breytt aflóskgildi véla virkjana sem eru á
reglunaraflsmarkaði. Landsnet setur þá óskgildið út frá innsendri vinnsluáætlun og gerir
engar breytingar þar frá nema ef reglunaraflstilboði er tekið.
Vinnslufyrirtæki sem taka þátt á reglunaraflsmarkaði senda inn reglunaraflstilboð til
Landsnets hvem föstudag, þar sem sýnd em reglunaraflstilboð fyrir virkjanir komandi
viku í klukkustundaupplausn. Sambærilegar reglur gilda fyrir skil þessara reglunar-
aflstilboða og fyrir skil vinnsluáætlana og er þær að finna í [3]. Tilboð mega gilda fyrir
virkjun í heild, eða jafnvel hóp virkjana, ef virkjanimar em kerfislega staðsettar nálægt hvor
annarri.
A mynd 3 er sýnt dæmi um hluta vinnsluáætlunar og reglunaraflstilboðs, sem eiga við
fyrstu fjórar klukkustundir ákveðins dags og virkjun A, sem samanstendur af tveimur
vélum. I vinnsluáætluninni er tilgreint hver fyrirhuguð framleiðsla hvorrar vélar í MW
er. I reglunaraflstilboði er tilgreint hvað það kosti að hækka eða lækka framleiðslu við-
komandi virkjana miðað við vinnsluáætlun. Ef litið er á grámerktu klukkustundina milli
01:00 og 02:00 sést t.d. að hækka má framleiðslu virkjunarinnar um allt að 5 MW fyrir
4500 kr/MWh og allt að 3 MW til viðbótar fyrir 7500 kr/MWh. Niðurreglunartilboð fyrir
sömu klukkustund hljóðar upp á að lækka megi framleiðslu virkjunarinnar um allt að
10 MW m.v. vinnsluáætlun og reglunaraflsmarkaðurinn fær þá greitt 700 kr/MWh frá
tilboðsbjóðenda. Valfrjálst er á hvora vél virkjunar teknu tilboði er beitt, svo framarlega
sem það er innan leyfðra rekstrarmarka.
ReglunaraHs- tílboð Virkjun A. VLrkjun A Vlrkjun A
Viimduáætlun Virkj unA Uppl Upp2 Niðurl
Véll Vél 2 Magn Verð Magn Verð Magn Verð
Frákl. Til kl. MW MW Frákl. Tilkl. MW kr/MWh MW kr/MWh| MW kr/MWh
00:00 01:00 20 20 00:00 01:00 S 4000 3 7000 -10 700
01:00 02:00 20 20 01:00 02:00 s 4S00 3 7SC0 -10 700
02:00 03:00 15 10 02:00 C8:00 7 4500 3 7S00 -s 0
03:00 04:00 1S 10 03:00 04:00 7 4500 3 7SOO -s 0
^---------------------,____ J
Mynd 3. Dæmi um vinnsluáætlun og reglunaraflstilboð.
2 6 4
Arbók VFl/TFl 2010