Læknablaðið : fylgirit - 01.12.2004, Page 45

AGRIP ERINDA / XII. VISINDARAÐSTEFNA Hl
Niðurstöður og ályktanir: Svörunin var 67% úr hópi kvenna
í heimaþjónustu (n=134) og úr hópi sængurlegukvenna 62%
(n=124). Þáttagreining kvarðanna þriggja sýndi sterka innri fylgni
á svörun innan hvers kvarða sem bendir til innra réttmætis þeirra.
Með þáttagreiningu kom einnig í ljós að hver kvarði fyrir sig hlóð
hátt á einn þátt og því voru meðalskor kvarðanna notuð í frekari
tölfræðiúrvinnslu. Rannsóknarhóparnir tveir voru sambærilegir
með tilliti til aldurs (p>0,05), hjúskaparstöðu (X2=2,6; P>0,05)
og menntunar (X2=5,2; P>0,05) en í hópi sængurlegukvenna voru
hlutfallslega fleiri frumbyrjur (X2=5,7; P<0,05).
Samanburður á niðurstöðum úr öllum kvörðunum þremur
sýndi marktækan mun á viðhorfum kvennanna eftir rannsókn-
arhópum þar sem konur er þiggja heimaþjónustu ljósmæðra eru
almennt jákvæðari til þjónustunnar (P<0,01).
E 61 Þekking 47 til 53 ára kvenna á niðurstöðum banda-
rísku rannsóknarinnar the Women's Health Initiative (WHI)
og afstaða til ýmissa þátta tengdum tíðahvörfum og hor-
mónanotkun
Hcrdís Svcinsdóttir
Hjúkrunarfræðideild HI
herdis@hi.is
Inngangur: Á sviði heilsuverndar er miðlun upplýsinga um
áhættu til almennings eitt besta forvarnarinngrip sem völ er á.
Forsenda þess að veita upplýsingar um áhættu felst í þeirri trú
að þekking fólks á áhættu/ávinningi fyrirbyggjandi aðgerða sé
drifkraftur fólks við heilsutengda ákvarðanatöku. Ovissa á ávinn-
ingi tíðahvarfahormónanotkunar jókst árið 2002 í kjölfar WHI
rannsóknarinnar. Markmið þessarar rannsóknar er að skoða
þekkingu íslenskra kvenna við tíðahvörf á WHI rannsókninni og
hugleiðingar þeirra um tíðahvörf og notkun hormóna.
Efniviður og aðferðir: Úrtakið var 1000 konur á aldrinum 47-53
ára. Gagna var aflað með spurningalista þar sem leitað var ýmissa
upplýsinga um tíðahvörf. Hér verður greint frá lýsandi niðurstöð-
um er lúta að markmiði rannsóknar. Svörun var 56%.
Helstu niðurstöður: 65% þátttakenda höfðu heyrt af WHI rann-
sókninni. Flestar heyrðu af rannsókninni í fjölmiðlum. Af 252
konum sem höfðu notað hormón, notuðu 133 hormón þegar
rannsóknin var gerð. 72 þeirra höfðu hugleitt að hætta notkun
og sögðu rúm 50% ástæðuna vera niðurstöður WHI rannsóknar-
innar, óvissu um áhættu og aukaverkanir. 31% notenda (N=252)
notaði hormón til að fyrirbyggja beinþynningu. Konur ráðfæra sig
helst við lækni og maka um að hefja eða hætta notkun hormóna.
51% þátttakenda hafði fengið næga fræðslu um tíðahvörf þó 84%
segðu að fræðslan mætti vera meiri á vegum heilbrigðisyfirvalda.
Viðhorf til tíðahvarfa og notkunar tíðahvarfamóna voru frekar
hlutlaus, þó voru viðhorf til notkunar hormóna aðeins jákvæðari
en viðhorf til tíðahvarfa. Konur sem aldrei hafa notað hormón
höfðu jákvæðari viðhorf til tíðahvarfa í samanburði við hinar sem
hafa notað hormón.
Ályktanir: Auka þarf flæði greinargóðra upplýsingar um tíða-
hvörf og hormónameðferð til kvenna.
E 62 Líðan foreldra forskólabarna með eða án svefnvanda-
máls á ungbarnaskeiði
Marga Tliome', Arna Skúladóttir2
‘Hjúkrunarfræðideild HÍ, 2göngudeild fyrir svefntrufluð börn, Barnaspítala
Hringsins
marga@hi.is
Inngangur: Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna hvort munur
sé á líðan foreldra forskólabarna eftir því hvort barn þeirra hafi
fengið meðferð við svefnvandamálum á ungbarnaskeiði eða
ekki.
Efniviöur og aöfcrðir: Pverskurðarkönnun var framkvæmd á
úrtaki 58 foreldra 2-4 ára forskólabarna. Foreldrarnir skiptust í
tvo hópa: 21 foreldri sótti meðferð vegna svefnvandamála og 37
foreldrar sem sóttu ekki slíka þjónustu.
Helstu niðurstöður: Samanburður á hópunum benti til þess að
um það bil helmingur barna sem fengu ekki þjónustu vegna svefn-
vandamála á ungbarnaskeiði áttu við svefnvandamál að stríða.
Vakningum á næturnar fækkaði marktækt með tímanum, óháð því
hvort börnin höfðu fengið meðferð sem ungabörn, en var marktækt
algengari hjá börnum sem ekki höfðu fengið meðferð. Hópurinn
sem fékk meðferð hafði truflanir sem einkenndust af erfiðleikum
með að festa svefn sem ungabörn. Foreldrar barna sem höfðu
svefnvandamál sem ungabörn og fengu meðferð, voru marktækt
þreyttari lil langs tíma í samanburði við hina hópana. Mæður barna
sem fengu meðferð fannst svefnvandamálið hins vegar hafa síst
truflandi áhrif á fjölskyldulífið, miðað við aðra foreldra.
Helstu ályktanir: Foreldrar barna sem sækja þjónustu vegna
svefnvandamála á ungbarnaskeiði eru marktækt þreyttari þegar
börnin eru komin á forskólaaldur en þeir foreldrar sem ekki
sækja þjónustu eða eiga börn án svefnvandamála. Vakningar
forskólabarna á næturnar eru þrálátari ef börn hafa átt það til að
vakna sem ungabörn.
E 63 Árangur af tölvutengdum stuðningshópi fyrir foreldra
barna sem hafa greinst með krabbamein
llclga Bragadóttir
Landspítali
helgabra@larulspitali. is
Inngangur: Rannsókn var gerð á tölvutengdum stuðningshópi
fyrir foreldra barna sem höfðu greinst með krabbamein.
Efniviður og aðferðir: Um íhlutunarrannsókn var að ræða með
endurteknum mælingum á sama hópnum. Þátttakendur notuðu
tölvupóst til frjálsra umræðna um reynslu sína af því að eiga barn
með krabbamein. Hópurinn var lokaður og fólst meðferðin í
gagnkvæmum stuðningi þátttakenda. Árangursmælingar voru
gerðar: a) áður en meðferð hófst (T1), b) tveimur mánuðum eftir
upphaf meðferðar (T2) og c) við lok meðferðar sem var fjórum
mánuðum eftir að meðferð hófst (T3). Þátttakendur svöruðu
stöðluðum spurningalistum um: a) kvíða, b) depurð, c) líkamleg
einkenni, d) streitu, e) upplifun á gagnkvæmum stuðningi, f) lýð-
fræðilegar breytur og g) notkun á hópnum. Ellefu mæður og 10
feður tóku þátt í rannsókninni.
Læknablaðið/fylgirit 50 2004/90 45