Frjáls verslun - 01.04.2006, Blaðsíða 74

selja. Formaður vill selja en enginn er til að
kaupa.
Og þá hljótum við að beina sjónunum
okkar aftur að John Fredriksen, mann-
inum sem ekki er ríkasti maður Noregs.
Frjálshyggjukonan Siv Jensen segir að
það vanti fleiri norska kapítalista með svo
mikla peninga að þeir geti keypt það sem
ríkið hefur að selja. Að öðrum kosti eign-
ist útlendingar bróðurpartinn af því sem
ríkið á nú og þá sé betra að láta ríkiseign-
irnar standa óseldar.
Hér skiptir engu máli hvar vegabréf
Johns Fredriksen og annarra ríkra manna
er gefið út. Norskir fjárfestar í hans stærð-
arflokki eru einfaldlega of fáir hvort sem
þeir hafa kosningarétt á Kýpur eða ekki.
Fáliðun í hópi kapítalista er ekki vegna
þessa að þeir séu á flótta undan sköttum
heldur vegna þess að það er ekki pláss
fyrir þá í Noregi vegna yfirburðastöðu
ríkisins í atvinnulífinu. Þeir hafa aldrei
komist á legg og orðið ríkir.
Frá sjónarhóli frjálshyggjumanns er
þetta eins konar vítahringur: Það er ekki
hægt að einkavæða vegna þess að ríkis-
eign gnæfir yfir allri einkaeign og einka-
eignin er svo lítil vegna yfirburða ríkisins.
Draumar um þjóðnýtingu
En hafa þá frjálshyggjuflokkarnir ekki
uppi pólitík til að rjúfa þennan vítahring?
Aftur er svarið nei. Þegar Siv Jensen segir
að skortur á kapítalistum standi í vegi
fyrir einkavæðingunni er hún í raun og
veru að segja: Ég vil einkavæða en kjós-
endur mínir ekki. Hún er aðeins að lýsa
þeim pólitíska veruleika að yfirgnæfandi
meirihluti kjósenda Framfaraflokksins er
á móti einkavæðingu hvort sem innlendir
kapítalistar eru fáir eða margir.
Þetta er hinn þungi arfur frá norska
Verkamannaflokknum. Kjósendur Fram-
faraflokksins er margir gamlir kratar og
þeirra draumur er þjóðnýting en ekki
einkavæðing.
Núna eru vinstriflokkarnir undir for-
ystu Jens Stoltenberg við stjórn í Noregi
og þeir eru að sjálfsögðu á móti einkavæð-
ingu. Fjármálaráðherrann, sósíalistinn
Kristín Halvorsen, hefur lýst áhuga á að
ríkið kaupi aftur það litla sem hefur verið
selt af hlutbréfum. Áhrifamenn í stjórnar-
flokkunum tala um að stofna ríkisfjárfest-
ingafélag, sem hefði það að markmiði að
auka hlut ríkisins í atvinnulífinu. Þetta eru
sósíalistar og þeir fylgja auðvitað stefnu
sósíalista. En hvar eru frjálshyggjumenn-
irnir og andsvör þeirra?
Skuggalegt fólk
Að vísu er ekki alveg rétt að engin umræða
sé um einkavæðingu í Noregi. Það er deilt
um málið og í þeirri deilu hallar á frjáls-
hyggjufólkið. Nýverið kom til dæmis út
R Í K U S T U M E N N N O R E G S