Tímarit Máls og menningar - 01.07.1946, Page 47
LÝÐRÆÐI
157
þar sem yfirstéttin nýtur svona geysivíðtækra pólitískra sérréttinda
um fram andstæðinga sína, hljóta fyrr nefnd lýðréttindi að verða
blekking ein að mjög miklu leyti. Til þess að réttindi þessi gætu
orðið rauveruleg, yrði að koma á fullkomnu vettvangsjajnrétti, sem
felur ekki einungis í sér formslega viðurkenningu slíkra atriða sem
málfrelsis og ritfrelsis, heldur og sannarlegt jafnrétti aðilja til að
neyta þessa málfrelsis, ritfrelsis og svo framvegis. Til þess yrði með
öðrum orðum að afnema pólitíska einokunaraðstöðu auðstéttar-
innar og fá andstæðingum hennar í hendur jafnmikið af blaðakosti
og öðrum áróðurs- og boðunargögnum og jafnmikið fjármagn til
stjórnmálastarfsemi sinnar.
Um kosningajafnréttið er auðsjáanlega svipuðu máli að gegna
í borgaralegu þjóðfélagi, þar sem kosningaréttur er fyrst og fremst
flokkspólitískt hugtak. Vegna sérréttinda þeirra á pólitísku sviði, sem
yfirstéttin nýtur, hlýtur stjórmálaáróðurinn, sem rekinn er, að verða
mestallur frá þeirri hliðinni. En á meðan kjósendur eru beittir
svona einhliða áróðri og á meðan sá áróður er rekinn af jafnsam-
vizkulausri ósvífni sem raun ber vitni um, eru að sjálfsögðu harðla
litlar líkur til, að meiri hluti þeirra aðhyllist aðrar stjórnmálaskoð-
anir eða kjósi aðra fulltrúa en yfirstéttin mundi óska, hvert svo
sem sannleiksgildi þessara stjórnmálaskoðana kann að vera eða
hverra erindi sem hlutaðeigandi fulltrúar reka í raun og veru.
Kjósendur eru því yfirleitt ekki í raun og sannleika frjálsir að því,
hvernig þeir neyta atkvæðisréttar síns, þó að svo virðist og þeir
ímyndi sér það sjálfir. Raunverulegt kosningajafnrétti á sér þess
vegna ekki stað, og að því leyti á hið sama við um hinn almenna
kosningarétt borgaralýðræðisins sem fyrr nefnd lýðréttindi, að hann
er að rniklum hluta blekking ein eða formsatriði. Hér skortir enn
það vettvangsj afnrétti, er tryggði það, að andstæðingar yfirstéttar-
innar ættu eins góða aðstöðu til þess og hún að koma skoðunum
sínum á framfæri við almenning, þannig að kjósendur ættu eins
greiðan aðgang að því að kynnast vísindalegum þjóðfélagskenn-
ingum, er til framþróunar horfa, sem afturhaldskenningum fram
bornum í þeim tilgangi að réttlæta og vernda úrelt hagkerfi og
stjórnmálaskipulag. Á slíkt gæti yfirstéttin að vísu aldrei fallizt,
því að þar með væru þjóðfélagsvöld hennar bráðlega úr sögunni.