Tímarit Máls og menningar - 01.07.1946, Side 65
LÝÐRÆÐI
175
að blekkja mikinn hluta þjóðarinnar til að fallast á slíkt afsal lands-
réttinda tæpum tveim árum eftir endurheimt fullveldisins að afstað-
inni sjö alda sjálfstæðisbaráttu. Hverjum mundi til hugar koma, að
átt gæti sér stað, að frjáls íslenzkur þjóðarvilji mundi nokkru sinni
geta látið slíkt að sér hvarfla? Er það ekki voðalegur vitnisburður
um ofbeldi það, sem þessi borgaralegu áróðursgögn hafa tök á að
beita þjóðarviljann, að hugsanlegt skuli hafa verið talið, að þeim
mundi takast að telja þjóðarmeirihlutann á að afsala sér fullveldi
sínu? Er hugsanlegur skelfilegri áfellisdómur á þá stétt og þá stjórn-
málaflokka hennar, sem bera uppi núverandi stjórnmálaskipulag
hins íslenzka stéttaþjóðfélags og dirfast þess í firnahræsni sinni að
kenna sig við lýðræði?
*
Osvífnast og ruddalegast verður hið andlega ofbeldi borgara-
flokkanna og málgagna þeirra um þær rnundir, er kosningar eru
á döfinni, og aldrei kemur greinilegar í ljós en þá, hvílík skrípa-
mynd af raunverulegu lýðræði það er, þetta sem nefnt er borgara-
lýðræði. Nokkru fyrir kosningar tekur að losna æ meir um allar
hömlur hins pólitíska velsæmis, borgaralýðræðið missir gersamlega
þann snefil af virðuleik, er það kann að hafa átt til, sjálfu yfirskini
lýðræðisins er meira að segja fórnað að miklu leyti, og flokkabar-
áttan tekur á sig mynd, sem mest mundi líkjast ærslum ósiðaðs götu-
skríls. Hert er á áróðurskvörninni svo sem hjól og ásar þola og
blekkingaausturinn aukinn allt hvað af tekur. Auðmenn og auðfé-
lög moka milljónum í kosningasjóði sína. Flokkar, sem hafa yfir
miklu fjármagni að ráða, senda fátæklingum heim hangikjötskrof,
smjörpund eða kolapoka ásamt ótvíræðum vísbendingum um það,
hver sé hinn örláti sendandi, og ráða til sín herskara launaðra á-
róðurssmala, sem ryðjast inn í híbýli manna og fala atkvæði þeirra
við fégjöfum, fríðindaloforðum og öðrum mútum, þó að svo sé
að jafnaði um hnútana búið, að ekki verði lögum yfir komið. Þó
kastar tólfunum á kosningadaginn sjálfan. Þann dag er enginn
maður óhultur fyrir kosningasmölum þeim, sem geysast um allar
jarðir í vélknúnum farartækjum, safnandi á kjörstað atkvæðum
flokka sinna keyptum sem ókeyptum, dragandi þangað hálfvita og