Tímarit Máls og menningar - 01.07.1946, Blaðsíða 51

LÝÐRÆÐI
161
að neyta þessa aðstöðumunar eða forðist að hvika frá þeim jafn-
réttisreglum, sem ávallt hljóta að vera í gildi í hverjum heiðarlegum
leik. Jafnréttið í þeim leik, sem hér ræðir um, er því líkt sem væri,
ef tveir ættu að tefla og annar yrði að gefa í forgjöf drottningu, hrók
og biskup og jafnvel enn aðra menn, fleiri eða færri. Staðreynd
flokkabaráttunnar í borgaralýðræðisþjóðfélaginu er sú, að beitt er
hverjum þeim vopnum, er tiltækileg þykja, því óvandaðri sem mál-
staður er lakari, og hinn sterkari lætur kné fylgja kviði, því ó-
þyrmilegar sem aflsmunur er meiri. Þetta er einmitt sú staðreynd
flokkaofbeldisins, sem áður getur. Það hlýtur að vera hlægileg til-
hugsun hverjum þeim, sem til þekkir, að borgarafylkingin mundi
nokkurn tíma í nokkru efni hliðra til við hina ótilneydd eða vegna
einhvers annars en þess valds, sem verklýðsstéttin getur beitt í
krafti samtaka sinna og þjóðfélagsaðstöðu.
Einnig er augljóst af því, sem nú hefur verið sagt, hvílík regin-
fjarstæða það er, sem borgaralegir áróðursmenn halda fram, að
pólitísk flokkastarfsemi sé inntak hins sanna lýðræðis og tilvist
stjórnmálaflokka í borgaralegu lýðræðisþjóðfélagi órækasti vitnis-
burðurinn um ágæti borgaralýðræðisins. Til skilnings á eðli lýð-
ræðisins er óumflýjanleg nauðsyn að losna við flokkakreddu þessa,
sem hefur raunar flestu fremur orðið til að rugla lýðræðishug-
myndir almennings.
*
Svipað er að sjá, ef litazt er um einni skör ofar sviði sjálfrar
flokkabaráttunar og athugað, hvað fram fer á vettvangi þingræðis-
ins, þar sem grundvallarregla meirihlutavaldsins er alls ráðandi. Á
þeim vettvangi eigast enn við tvær andstæðar fylkingar: þingmeiri-
hluti, fulltrúar borgaraflokkanna og stéttaþjóðfélagsins, og þing-
minnihluti, fulltrúar hinna ósviknu verklýðsflokka og sósíalismans.
Ollum hlýtur að koma saman urn, að þetta er hin raunverulega skipt-
ing fylkinga á hverju borgaralýðræðisþingi, hvernig sem annars er
háttað aðgreiningu um stundarsakir í stjórnarstuðningslið, stjórn-
arandstöðu og svo framvegis. Hagsmunir þessara tveggja fylkinga
eru jafnandstæðir sem hagsmunir yfirstéttar og alþýðu, auðvalds og
sósíalisma, og baráttu þeirra er því jafnóvægileg að sínu leyti sem
barátta höfuðstéttanna sjálfra. Sú þingræðisfylkingin, sem er í meiri
11