Tímarit Máls og menningar - 01.07.1946, Page 50

160
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
flokkanna sín á milli má líkja við fremur smávægilegan hreppakrit,
þar sem barátta höfuðfylkinganna tveggja líkist styrjaldarátökum
stórvelda.
Nú er þess að minnast, að fylking borgaraflokkanna á í flestum
greinum mörgum sinnum betri aðstöðu en hin, ef frá eru taldir
yfirburðir góðs málstaðar. Glöggt dæmi um þetta má sjá, ef litið
er til Bandaríkjanna, þar sem önnur fylkingin mun ekki liafa yfir
að ráða hundraðasta hluta áróðursgagna og ekki þúsundasta hluta
fjármagns á við hina, þá er berst fyrir varðveizlu stéttaþj óðfél-
agsins. Flokkaskipunin á íslandi er líka fróðleg athugunar í þessu
efni. Þar standa þrír borgaraflokkar andspænis einum sósíal-
ískum flokki. Hinir þrír borgaraflokkar eiga sér auðuga styrktar-
menn, digra kosningasjóði, víðlesin málgögn, prentsmiðjur, skrif-
stofuhús og fundasali, allt margfalt á við hinn eina sósíalíska flokk.
Þeir hafa og fjármagn margfalt á við hann til hvers konar áróðurs-
og skipulagsstarfsemi. Engum, sem athugar flokkaskipun þessa, fær
dulizt, að hér er að ræða um greinilega tvískiptingu fylkinganna.
Að vísu greinir borgaraflokkana þrjá á í ýmsum efnum, en þó
hvergi í grundvallaratriðum. Þeir eru allir sammála um að vegsama
borgaralýðræðið sem hámark allrar lýðræðisþróunar, og allir berj-
ast þeir með oddi og eggju fyrir varðveizlu hins borgaralega þjóð-
skipulags. Sósíalísk fortíð og stefnuskrá eins þessara flokka breytir
engu um þetta. Samkvæmt stefnu forystuliðs síns og öllum stjórn-
málarekstri hin síðari árin lilýtur hann að teljast til borgaraflokk-
anna, svo sem viðurkennt er af málsmetandi fulltrúum þeirra sjálfra,
þó að engan veginn sé óhugsanlegt, að hann fyrir harða kenningu
þróunarinnar kunni að endurfæðast, gerast sósíalískur að nýju og
ganga til liðs við hinn sósíalistaflokkinn. Eins og nú er högum
háttað, er það staðreynd þrátt fyrir ýmislegt hnotabit þessara
þriggja stjórnmálaflokka, að þeir telja sig eiga aðeins einn raun-
verulegan andstæðing, en það er hinn sósíalíski flokkur, sem berst
fyrir framkvæmd hins stéttlausa þjóðfélags og hins sósíalíska lýð-
ræðis.
Hér er því ekki um það að ræða, að þessar tvær fylkingar njóti
vettvangsjafnréttis. Og enn síður er því að heilsa, að fulltrúar borg-
arafylkingarinnar svo sem sanngöfugir lýðræðisriddarar hlífist við