Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.05.1982, Page 47

Tímarit Máls og menningar - 01.05.1982, Page 47
„1 túninu heima “ hjá Islendingum í Kaupmannahöfn. En þar réttir ung kona honum tímarit með mynd á forsíðunni af móður hans og biður hann að segja eitthvað frá henni. Aðrir hafa seinna minnt hann á þetta atvik og sagt honum að hann hafi lengi horft þegjandi á myndina. Loks þegar hann reis úr sæti hafi hann ekki sagt nema þessi orð: „I rauninni þekti ég aldrei þessa konu. Hún var huldukona. En mér hefur þótt vænna um hana en aðrar konur.“ (T 21) Betur verður ekki lýst dularfullu sambandi móður og sonar, í senn sjálfsögðu og óskiljanlegu. Hér sannast á sinn hátt þau orð skáldsins sem ég hef áður vitnað í: „Jafnvel algeingustu hlutir í ævi þinni verða leyndar- dómur sem ekki verður að kornist." (U 236) Faðir Halldórs virðist hafa haft fágæta mannkosti til brunns að bera. Enda finnst syninum hann „aldrei hafa kynst við jafn vel gerðan mann í starfi hátterni og hugsunarhætti og Guðjón Helga Helgason“ (91). Það lítur út fyrir að þessi bóndi og verkstjóri hafi haft sérstaka gáfu til að vekja traust og öryggiskennd manna og að koma vingjarnlega fram við alla þá sem voru honum að einhverju leyti háðir: „Það var ró og öryggi kríngum Guðjón Helgason og einhver leynilegur traustvaki bjó í manninum." „Eitt er víst, Guðjón Helgason hreykti sér aldrei yfir mann sem hann átti skifti við; ég heyrði hann aldrei tala við annan mann af stygð, þaðanafsíður dæma mann í fjarveru hans.“ (226-27) Meðan Laxness er að semja I túninu heima berst honum í hendur frá öðrum manni látlaust plagg, starfsvottorð sem var einu sinni skrifað af föður hans. Það endur- vekur hjá honum þennan tíma í túninu heima sem nú er liðinn, hugsunarhátt þess og andrúmsloft: Þegar ég fer að rýna í þennan einfalda texta líður um hug mér og hjarta blær af heimi sem einusinni var, og reyndar lángt frá því að vera góður, þó hann væri á margan hátt betri en okkar heimur núna; en á þessari liðnu tíð kom hlýtt hjartalag, grandvör framkoma og virðíng fyrir náúnganum í staðinn fyrir réttlæti úr tölvu; þar var sú fegurð í mannlegri sambúð sem ekki varð lifað án þrátt fyrir alt og alt og alt. (228) Mig grunar að hér sé komið nálægt innsta kjarna þessarar æskusögu. Sem fullorðinn maður hefur Laxness kannað menningu samtíðar- innar og margar mismunandi skoðanir á lífi mannanna og hinu 165
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.