Tímarit Máls og menningar - 01.11.1989, Page 83

Úr skúffum og skápum
Einhverntíma ekki löngu eftir þetta hafði hún orð á því við mig, að sér
gengi illa að fá inni hjá útvarpinu með það sem hún hefði boðið því. Þeir
væru eiginlega búnir að loka á sig og bæru því við, að hún væri ekki full-
boðlegur upplesari og dýrt að fá háttprísaða leikara til að lesa. Eg kvaðst
skyldu reyna að fara með eitthvað eftir hana í útvarpið. Og það æxlaðist
svo, að á næstu árum las ég þar eftir hana nokkrar ljóðaþýðingar, úr ýms-
um tungumálum, og eftir fræg nöfn, m.a. eina sonnettu eítir sjálfan Michel-
angelo, man ég, en fá - ef þá nokkurt - ljóð eftir hana sjálfa. Sömuleiðis las
ég þýðingu hennar á stuttri skáldsögu eftir Dostojefsky, Brúðinni ungu,
sem voru ekki nema sex lestrar, ef ég man rétt. Að ógleymdum smá þætti,
frumsömdum, endurminningum um fyrstu kynni hennar af fyrrnefndum
Þórði Sigtryggssyni, sem hafði komið sem kaupamaður á heimili hennar
þegar hún var smátelpa, en hann var þá berklaveikur unglingur. Þau kynni
telst mér að hafi verið nokkuð örlagarík fyrir Málfríði, því að eftir að Þórð-
ur var farinn til Reykjavíkur var Fríða litla látin hátta ofan í rúmið hans án
þess að skipt væri um rúmfatnað; síðar vildi hún meina, að þá hafi hún
fengið berklana.
Um þetta leyti mun ég oftar en einu sinni hafa verið búinn að nefna það
við hana, að hún skyldi reyna að koma einhverju á framfæri eftir sjálfa sig,
því að hún hlyti að eiga eitthvað óbirt í handraðanum. En ég man að ekkert
kom út úr því, og hún vildi helzt eyða slíku tali, gaf jafnvel í skyn að hún
væri búin að eyðileggja það litla sem hún hefði párað, enda hefði farið fé
betra; það vildi þetta víst enginn hvorteð væri. Leið nú og beið.
Þá gerist það, einhverntíma snemma á áttunda áratugnum, að hún hringir
til mín sem oftar og býður mér heim til sín í mat; sagðist þá hafa fundið oní
skúffu eitthvert gamalt hrafnaspark sem ég mætti svosem líta á ef ég kærði
mig um.
Eg kem því ekki lengur fyrir mig, um hvað þetta lesmál fjallaði sem hún
sýndi mér þarna fyrst af öllu; nema að endurminningar voru það. En þetta
voru ósköp fá blöð, kannski tíu skrifblokkararkir, handskrifaðar, gulnaðar
og með hundseyru. En mig minnir að textinn hafi þó verið í samhengi.
Þórður Sigtryggsson hafði haldið því fram að Málfríður Einarsdóttir
væri ritfærasta kona á Islandi, hvorki meira né minna. Og ég þarf varla að
árétta það, að mér lék forvitni á að sjá sem mest eftir hana - því meira sem
ég sá fleira af blöðum sem hún fann. Næstu vikurnar var hún nefnilega að
rekast á til viðbótar fleiri eða færri blöð í senn, ýmist í skúffum eða skáp-
um, kössum eða kirnum, og þetta sýndi hún mér víst flest. Mánuðir liðu,
og annað slagið var hún alltaf að rekast á eitthvað af þessu tagi - í geymslu
niðri í kjallara eða í ferðatöskum uppi á háalofti, skildist mér. Sumt fannst
innan í aflögðum þýðingarhandritum; annað kom úr láni utan úr bæ og
TMM VI
481