Peningamál - 01.07.2006, Page 29
ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L
2
0
0
6
•
2
29
Tafl a V-2 Fjármál ríkissjóðs 2004-20081
% af landsframleiðslu 2004 2005 2006 2007 2008
Tekjur ríkissjóðs 34,4 36,4 34,0 31,2 30,1
Útgjöld ríkissjóðs 33,0 32,6 30,2 31,1 32,1
Afkoma ríkissjóðs 1,3 3,8 3,8 0,1 -2,0
Lánsfjárjöfnuður ríkissjóðs2 2,6 11,4 3,8 -0,1 -2,2
Hreinar skuldir ríkissjóðs3, 4 14,6 4,9 0,0 0,1 2,3
Heildarskuldir ríkissjóðs4 28,1 20,3 14,2 12,4 12,4
1. Samkvæmt uppsetningu þjóðhagsreikninga nema annað sé tekið fram. 2. Áætlun á ríkisreikningsgrunni.
3. Lausafjárstaða meðtalin. 4. Án lífeyrisskuldbindinga
Heimildir: Hagstofa Íslands, fjármálaráðuneytið, Fjársýsla ríkisins, grunnspá Seðlabanka Íslands 2006-2008.
horfur á þessu ári stafa annars vegar af því að aukning útgjalda er
lítil sem engin umfram verðlag vegna minnkandi fjárfestingar og fjár-
magnskostnaðar og hins vegar af því að tekjur eru taldar hækka um
1,6% umfram verðlag útgjalda. Vöxtur tekna skýrist þó einkum af
tímabundnum aðstæðum í kjölfar núverandi uppsveiflu, t.d. miklum
tekjum ríkissjóðs af tekjusköttum fyrirtækja, fjármagnstekjuskatti og
stimpilgjaldi. Þessir þættir vega upp talsverðan samdrátt tekna af
virðisaukaskatti og innflutningsgjöldum, sem stafar m.a. af veikingu
krónunnar og minnkandi spennu í þjóðarbúskapnum.
Afkoma ríkissjóðs í járnum á næsta ári
Á árinu 2007 er, eins og í marshefti Peningamála, reiknað með tekju-
skattslækkun og að sérstakar aðstæður gangi til baka sem aukið hafa
tekjur af sköttum á fyrirtæki og fjármagnstekjur og af stimpilgjöldum.
Við það lækka tekjur ríkissjóðs um ríflega 25 ma.kr. Útgjöld ríkissjóðs
aukast hins vegar um 25 ma.kr. samkvæmt langtímaáætlunum og
miðað við forsendur grunnspár. Afkoman verður í járnum, sem er tals-
vert betra útlit en reiknað var með í síðustu Peningamálum. Þar var
hallinn talinn stefna í 1% af landsframleiðslu.
Miðað við grunnspá Seðlabankans aukast tekjur ríkisins af óbein-
um sköttum nokkuð á næsta ári. Það má rekja til þess að raungengi
krónunnar hækkar nokkuð. Áætlað er að lokaskrefið í skattalækkunar-
ferli ríkisstjórnarinnar kosti ríkissjóð u.þ.b. 14 ma.kr., eða nokkru meira
en skattalækkunin í ár. Tilhliðranir sem voru gerðar í skattamálum til
að afstýra uppsögn kjarasamninga í júní sl., breyta litlu um kostnað
árið 2007 en bíta fremur á árinu 2008. Miðað við grunnspána má ætla
að kostnaður ríkissjóðs vegna þeirra verði um eða yfir 2 ma.kr. eftir því
hvernig endurskoðun vaxtabóta verður útfærð.
Áætlað er að tekjur ríkissjóðs af tekjuskatti fyrirtækja minnki
um helming á næsta ári og verði einungis 15 ma.kr. samanborið við
ríflega 32 ma.kr. innheimtu í ár. Stórar fjármálastofnanir greiða nú
bróðurpartinn af þessum skatti. Hér er gert ráð fyrir að þær hagnist
mun minna í ár en í fyrra. Það kann að vera álitamál. Óbreytt afkoma
þeirra myndi bæta afkomu ríkissjóðs, sem yrði þá jákvæð um 2% af
landsframleiðslu á næsta ári.
Útgjaldahækkun ríkissjóðs á næsta ári stafar jöfnum höndum
af meiri samneyslu (m.a. vegna varnarmála), meiri tilfærslum (m.a.
vegna aukinna barna- og vaxtabóta) og meiri fjárfestingu í samræmi
við langtímaáætlun ríkissjóðs. Fjárfestingin kann að vera ofmetin í ljósi
síðustu yfirlýsinga ríkisstjórnarinnar.
Tekjur
Gjöld
Mynd V-3
Tekjur og gjöld ríkissjóðs 2000-2008
% af VLF
Heimildir: Hagstofa Íslands, grunnspá Seðlabanka Íslands.
29
30
31
32
33
34
35
36
37
200820072006200520042003200220012000
Tekjur
Gjöld
Mynd V-4
Tekjur og gjöld sveitarfélaga 2000-2008
% af VLF
Heimildir: Hagstofa Íslands, grunnspá Seðlabanka Íslands.
11,0
11,5
12,0
12,5
13,0
13,5
14,0
200820072006200520042003200220012000