Peningamál - 01.07.2006, Qupperneq 50

P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
6
•
2
50
gert er ráð fyrir í spánni, getur haft neikvæð áhrif á innlenda eftirspurn
á seinni hluta spátímabilsins.
Samkomulag ASÍ og SA frá því í júní gæti aukið launaskrið
umfram það sem nú er gert ráð fyrir. Gerist það kann verðbólga að
verða meiri á fyrri hluta spátímans. Loks gætu áform um stóriðjufram-
kvæmdir á árinu 2008 aukið bjartsýni áður en framkvæmdir hefjast.
Það gæti stutt við gengi krónunnar og innlenda eftirspurn umfram
það sem grunnspáin gerir ráð fyrir. Aðrir óvissuþættir hafa lítið breyst
frá því í mars en helstu ósamhverfu óvissuþættir spárinnar eru teknir
saman í töflu VIII-1 hér að neðan.
Að teknu tilliti til ofangreindra breytinga frá síðustu spá og
mati á undirliggjandi áhrifaþáttum verðbólguspárinnar fæst heldur
meiri slagsíða upp á við í áhættumati verðbólguspárinnar eitt ár fram
í tímann en í mars sl. Slagsíðan upp á við tvö ár fram í tímann hefur
hins vegar minnkað og er líkindadreifing nú nokkurn veginn sam-
hverf. Hluti skýringarinnar á þessu er að spáin nær nú lengra inn á
tímabilið eftir lok yfirstandandi stórframkvæmda. Mynd VIII-15 sýnir
mat á líkindadreifingu verðbólguspárinnar. Í ljósi þess að ójafnvægi í
þjóðarbúskapnum hefur aukist frá því í mars má álykta að óvissa um
verðbólguhorfur á spátímanum hafi aukist.
Verðbólgumarkmið næst ekki á spátímanum nema
stýrivextir hækki verulega
Verðbólguferlarnir þrír sem birtir eru í þessu hefti Peningamála sýna
allir verðbólgu á spátímanum sem er langt yfir verðbólgumarkmið-
Tafl a VIII-1 Helstu ósamhverfi r óvissuþættir grunnspár
Óvissuþáttur Skýring
Einkaneysla Lækkun eignaverðs og aukin skuldsetning gæti
minnkað einkaneyslu umfram það sem grunnspá
gerir ráð fyrir
Gengisþróun Mikill viðskiptahalli ásamt væntingum um aukna
verðbólgu næstu árin geta þrýst niður gengi krónu
Opinber fjármál Aðhald mögulega minna en gert er ráð fyrir í
grunnspá - sérstaklega í ljósi komandi kosningaárs
Áhrif skattalækkana á væntingar um framtíðartekjur
eru hugsanlega vanmetin
Launakostnaður Launaskrið í kjölfar samkomulags ASÍ og SA er hugs-
an lega vanmetið
Eignaverð Möguleiki á lækkun eignaverðs sem getur dregið úr
einkaneyslu þegar líður á spátímabil
Alþjóðleg efnahagsmál Erlendir vextir geta hækkað hraðar og meira en gert
er ráð fyrir og þannig aukið greiðslubyrði erlendra
lána umfram það sem grunnspá gerir ráð fyrir
Miðlunarferli Verði miðlun peningastefnunnar skilvirkari getur
peningastefnunnar verðbólga lækkað hraðar en í grunnspánni
Áform um Fyrirhugaðar stóriðjuframkvæmdir árið 2008 geta
stóriðjuframkvæmdir aukið bjartsýni og stutt við gengi og eftirspurn

Áhættumat Seðlabankans Eitt ár fram í tímann Tvö ár fram í tímann
Peningamál 2005/4 Upp á við Upp á við
Peningamál 2006/1 Upp á við Upp á við
Peningamál 2006/2 Upp á við Samhverft
Mynd VIII-15
Síðasta verðbólguspá Seðlabankans – grunnspá
(í Peningamálum 2006/1)
Spátímabil: 1. ársf. 2006 - 1. ársfj. 2008
Ný verðbólguspá Seðlabankans – grunnspá
Spátímabil: 2. ársfj. 2006 - 2. ársfj. 2008
50% óvissubil
75% óvissubil
90% óvissubil
Verðbólgumarkmið
Vísitala neysluverðs
%
Myndirnar sýna óvissubil verðbólguspárinnar. 90% líkur eru taldar á
því að verðbólga verði innan alls skyggða svæðisins, 75% líkur á að
verðbólga verði innan tveggja dekkstu svæðanna og 50% líkur á að
verðbólga verði innan dekksta svæðisins. Óvissan verður því meiri sem
spáð er lengra fram í tímann og endurspeglast það í víkkun óvissu-
bilsins. Óvissan í spánum er talin heldur minni en endurspeglast í
sögulegum spáskekkjum sem eru nokkuð litaðar af þróuninni á árunum
2001-2002. Nánari útlistun á því hvernig líkindadreifing verðbólgu-
spárinnar er reiknuð út er að finna í viðauka 3 í Peningamálum 2005/1.
Heimild: Seðlabanki Íslands.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
2003 2004 2005 2006 2007
%
0
2
4
6
8
10
12
14
2003 2004 2005 2006 2007 2008
ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM