Þjóðmál - 01.09.2014, Síða 48

Þjóðmál haust 2014 47
byggja upp meira sjálfstraust í notkun
markmálsins og átta sig betur á hvar göt eru
í kunnáttunni til að læra af síðar meir .
Ílag og lestur kennslubóka í háskóla
Fjöldi rannsókna bendir til þess að stór hópur háskólanema eigi í verulegum
erfiðleikum með lestur kennslubóka og
fræðigreina á ensku . Þetta á ekki einungis við
háskólanema í löndum eins og Þýskalandi
og Spáni, þar sem ílagið í málumhverfinu
er mun minna en þekkist hér á landi .
Lestur kennslubóka á háskólastigi veldur
líka stúdentum á Íslandi og Norðurlönd-
um tals verðum erfiðleikum . Samkvæmt
ranns ókn dr . Birnu Arnbjörnsdóttur,
prófessors við hugvísindadeild HÍ, og dr .
Hafdísar Ingvarsdóttur, prófessors við
menntavísindasvið HÍ, verja nemendur
við HÍ verulegum tíma við uppflettingar í
orðabókum . Þá eyða margir þeirra ómæld-
um tíma í að þýða einstaka greinar eða
kafla orð fyrir orð til að staðfesta skilning
sinn á lesefninu . Þetta er mjög bagalegt
því samkvæmt doktorsrannsókn Huldu
Kristínar Jónsdóttur, aðjúnkts í ensku við
HÍ, eru 90% kennslubóka HÍ á ensku .
Rann sókn dr . Roberts Bermans, dósents við
mennta vísindasvið HÍ, á lestrarfærni fyrsta
árs nema á ensku við sama skóla, leiddi í
ljós að yfir 20% þeirra áttu í miklum erfið-
leikum með skilning á enskum lestextum .
Ennfremur benda bráðabirgðaniðurstöður
doktorsrannsóknar minnar til þess að stór
hópur nemenda, sem eru við það að ljúka
framhaldsskóla á Íslandi, eigi í erfiðleikum
með lesskilning á fræðitextum auk þess sem
tjáningarfærni þeirra í ritun á formlegri
ensku, t .d . á sviði vísinda og tækni, sé
verulega ábótavant . Þá er vert að nefna
niðurstöður nýlegrar rannsóknar sem dr .
Glenn Ole Hellekjær, prófessor í hag-
nýtum málvísindum við Óslóarháskóla,
gerði á lesskilningi norskra háskólanema á
kennslubókum og fræðigreinum á ensku .
Rann sókn Hellekjærs var mjög yfirgrips-
mikil og gaf því mun ákveðnari vísbending-
ar en þær íslensku rannsóknir sem þegar
liggja fyrir um sambærileg efni og minnst
er á hér að ofan . Og þar sem búast má við
að færni norskra og íslenskra háskólanema
í ensku sé mjög svipuð er afar sennilegt
að heimfæra megi niðurstöður norsku
rannsóknarinnar á íslenskan veruleika . Því
er forvitnilegt að skoða helstu niðurstöður
þessarar rannsóknar dr . Hellekjærs .
Rannsókn Hellekjærs
Helstu niðurstöður rannsóknar Helle-kjærs á lestrarfærni norskra háskóla-
nema á fræðitextum á ensku voru þær
að um 30% nemenda áttu í verulegum
vandræðum með lesturinn og 44% fannst
erfiðara að lesa fræðitexta á ensku en
norsku . Helstu vandamálin við lestur á
ensku var slakur orðaforði og hægur lestur .
Ennfremur kom í ljós að fjölmargir áttu í
það miklum erfiðleikum með lestur fræði-
og vísindatexta á ensku að þeir gátu ekki
lesið sér til gagns . Hvað varðar þau tæp 25%
nemenda sem höfðu mestu lestrarfærnina
þá leiddi rannsóknin í ljós að sú breyta sem
skýrði best árangur þeirra var reglubundinn
lestur sjálfvalinna bóka og tímarita á ensku
um árabil . Langvarandi og reglubundin
lestur af þessu tagi skýrði um 30% af
mismunandi lestrarfærni þátttakenda .
Þá skýrði notkun fjölmiðlaefnis, t .d .
sjónvarpsáhorf á enskumælandi efni án
texta eða lestur á Netinu á enskum textum,
umtalsvert hlutfall af breytileika lestrarfærni
nemendanna eða tæp 10% . Lítill munur
reyndist hins vegar á færni þessara nemenda
eftir því hvað þeir höfðu lokið mörgum
enskuáfangum í framhaldsskóla . Hellekjær
telur skýringuna vera þá að verulega