Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2012, Side 121

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2012, Side 121
prestar og forstöðumenn ættu að hljóta vandaðri undirbúning en tíðkast hafði undir það mikilvæga hlutverk að verða andlegir leiðtogar landsmanna í umróti aldarinnar. Ekki var orðið við þessum hugmyndum og enn er engrar sérstakrar menntunar krafist af forstöðumönnum trúfélaga til dæmis við skráningu þeirra. Spyrja má hvort líkur séu á að aðskilnaður ríkis og kirkju leiddi til að einnig yrði slakað á menntunarkröfum eða horfið frá samræmingu í því efni innan lútherskrar fríkirkju. Þegar augum er rennt yfir umræðuna um framtíðarskipan kirkjumála á öndverðri 20. öld sést að þá voru skoðanaskipti um þau mál markviss, nákvæm, útfærð en þó umfram allt framsækin og frjálslynd. Þá tók þjóð- kirkjan einnig virkan þátt í umræðunni og bjó að markaðri stefnu. Nú á dögum er á hinn bóginn lítið sem ekkert fjallað um aðskilnaðarmál innan þjóðkirkjunnar. Það vekur athygli í ljósi þess að yfir stendur róttæk endurskoðun á stjórnarskrá okkar er meðal annars boðar niðurfellingu núgildandi 62. gr. sem hefur að geyma ákvæðið um þjóðkirkjuna. Þá hafa þeir stjórnmálaflokkar er mynda ríkisstjórn látið í Ijósi áhuga á að endur- skoða núverandi tengsl ríkis og kirkju. Sama máli gegnir um stóran hluta þjóðarinnar ef marka má skoðanakannanir á undangengnum áratugum. Umræðan í upphafi 20. aldar skýrir um margt hvaða álitamál kynnu að koma til skoðunar ef til vill ekki strax í kjölfar róttækrar breytingar á sambandi ríkis og kirkju heldur þegar til lengri tíma er litið. Útdráttur: Þetta er fjórða og síðasta greinin í flokki sem fjallar um tilraunir sem uppi voru í byrjun 20. aldar til að koma á sjálfstæðri þjóðkirkju hér á landi er lyti stjórn kirkjuþings en starfaði eigi að síður í stjórnarskrárbundnum tengslum við ríkisvaldið. Rannsóknin tekur einkum til tímabilsins 1904—1916. Allt þetta tímabil stóð yfir umræða um tengsl ríkis og kirkju og sjálfstæði þjóðkirkjunnar. Opinber stefna þjóðkirkjunnar var ætíð sú sem að ofan getur. Einstaka guðfræðingar vildu þó ganga lengra og vinna að aðskilnaði. Þar ber einkum að nefna Þórhall Bjarnarson biskup (1908-1916). Hér eru umræðurnar raktar á tímabilinu 1911-1916 en eftir það kom málið lítið til umræðu næstu 25 árin. Aðallega verður fjallað um umræðu þá sem fram fór á prestastefnum. í lokahluta greinarinnar er gerð tilraun til að bera saman nokkur atriði í umræðunni í upphafi 20 aldar og umræðu dagsins í dag. 119
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180
Side 181
Side 182
Side 183
Side 184
Side 185
Side 186
Side 187
Side 188

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.