Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2012, Side 161

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2012, Side 161
„íklæðist heldur Drottni Jesú Kristi og leggið ekki þann hug á jarðnesk efni að það veki girndir.“ (Róm 13.13) Ofangreind dæmi eiga sér hliðstæður í hundruðum kristinna texta - á tímum fornaldar, á miðöldum26 og áfram til nýaldar27 - þar sem boðskapur Híerónýmusar og Gregoríanusar endurómar í mismunandi myndum.28 Flestir þeirra teljast þó nú á dögum nokkuð öfgafullir og hefur verið skákað til hliðar í kristinni hefð. Það sama verður þó vart gert við einn þekktasta kristna texta fornaldar, Játningar eftir Ágústínus kirkjuföður (354-430), en í því riti má skynja bergmál svipaðrar afstöðu til hjónabandsins, ásamt hugsjónum um kynferðislegt taumhald og skírlífi, í tengslum við eftir- fylgdina við Jesú.29 Eins og alþekkt er snerist Ágústínus til fullkomins skír- lífis þegar hann loks eftir tólf ára innri baráttu ákvað að gangast kristinni trú einlæglega á hönd.30 Afturhvarf hans í garðinum í Mílanóborg var endastöð á langri vegferð - frá hinu líkamlega lífi til hins andlega - frá kynlífi, sem 26 Á 13. öld varð til mikið magn kristinna handbóka sem skrifaðar voru í klaustrum um dygðir hins kristna manns. Þessi rit fjölluðu oft í löngu máli um siðferðilegar hugsjónir um hið nýja líf í Kristi sem tengdust kynferðislegu taumhaldi ekkna og ekkla, hjóna og ógiftra kvenna og karla. Skírlífi sem hugsjón um hið nýja líf í Kristi er gert sérlega hátt undir höfði í þessum ritum sem sjá má af því að lögð er margfalt meiri áhersla á það en hið kristna hjónaband. sjá t.d. Geoffrey Parrinder, Sex in the World’s Religions, London: Sheldon Press, 1980, bls. 218-223. 27 Eitt dæmi má taka frá 18. öld þar sem greinilegt er að skírlífisboðskapur á ekki lengur upp á pallborðið. Það á við um John Wesley (1703-1791) sem grundvallaði hreyfingu meþódista innan ensku biskupakirkjunnar. Wesley vegsamaði skírlífi sem almenna og ekki aðeins sértæka kristna hugsjón og í ritinu Thoughts on Marriage and a Single Life frá 1743 boðaði hann að allir þeir sem hefðu látið skírast til kristinnar trúar skyldu lifa í anda fullkomnunar. Hann lagði þar út af orðum Jesú í Matteusarguðspjalli 19.10-12 þar sem Jesús talar um geldingana og segir að það sé skylda sérhvers kristins manns að vera einhleypur og skírlífur. Skírnin gefi öllum kristnum mönnum gjöf kynferðislegs taumhalds. Hann krafðist ekki skírlífis af þeim sem þegar voru giftir en harmaði stöðu þeirra. Skoðunum Wesleys var fremur illa tekið og því var það að hann endurskoðaði rit sitt árið 1765 og nefndi það þá Thoughts on a Single Life. Hann tók aftur upp umræðuna um geldingana og nú var skoðun hans sú að allir hljóti hina sérstöku gjöf skírlífis frá Guði en fæstum takist vegna mistaka eða einhvers annars að halda henni. Sjá Henry Abelove, „The Sexual Politics of Early Wesleyan Methodism", Disciplines ofFaith: Studies in Religion, Politics, and Patriarchy, Jim Obelkvich, Lyndal Roper og Raphael Samuel ritstj., London & New York: Routledge & Kegan Paul, 1987, bls. 86-99, hér 86-89. 28 Sarah Coakley ritstj., Religion and the Body, Cambridge: Cambridge University Press, bls. 90-154; Peter Brown, The Body and Society, 285-304, 366-386; L. William Countryman, Dirt, Greed & Sex. Sexual Ethics in the New Testament and their Implications for today, Philadelphia: Fortress Press, bls. 237-268. 29 Ágústínus, Játningar, þýðing úr frummálinu ásamt inngangi og skýringum eftir Sigurbjörn Einarsson, Reykjavík: Bókaútgáfa Menningarsjóðs, 1955. Ritið er talið vera frá því um 400. 30 Sama rit, bls. 201. 159 L
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180
Side 181
Side 182
Side 183
Side 184
Side 185
Side 186
Side 187
Side 188

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.