Orð og tunga - 01.06.1990, Page 23

Orð og tunga - 01.06.1990, Page 23
KristjÁn Árnason Hin þrefalda eftirlíking Um þýðingarlistina Það er sennilega góður siður að gefa ekki ritsmíðum eða öðrum hugverkum sínum nafn fyrr en þau eru fullgerð, líkt og að það er ekki ráðlegt að skíra barn meðan það er enn í móðurkviði og ekki er einu sinni vitað hvort það er sveinbarn eða meybarn. Eg verð að viðurkenna það hér að ég valdi þessu spjalli heiti meðan það var enn á fósturstigi í huga mér, og má því allt eins búast við því að það reynist villandi er á líður, því sú eftirlíking sem þar er minnst á, og það meira að segja þrefölduð, á þar eftir að koma æ minna við sögu og leikurinn að berast víðar og það jafnvel út um allar trissur, ef að líkum lætur. Hins vegar hefði und- irtitillinn, eftir á að hyggja, betur mátt standa einn, þar sem hann er fallinn til að vekja spurningar og þá fyrst spurninguna um réttmæti þess að tengja saman þessi tvö nafnorð, „þýðing“ og „list“, eins og ekkert væri sjálfsagðara og eins og þau hljóti endilega að eiga samleið. En er ekki með þessu verið að fjölga list- gyðjunum úr níu í tíu, líkt og fjölga má ráðuneytum, eða verið að krýna óverðuga kolla með lárviðarsveig, ef þýðendum skal nú skipað á bekk með guðinnblásnum listamönnum? Eins og margt annað í oklcar lífi og menningu má líta á þýðingar sem illa nauðsyn og jafnvel rekja þá nauðsyn samkvæmt bestu heimildum til misgerða og synd- samlegs æðis forfeðra okkar. Því með því að reisa Babelsturninn, tákn mannlegs oflætis, kallaði mannkynið yfir sig þann tungumálahrærigraut sem enn er við lýði, þannig að síðan hefur ákveðinn hópur manna, þýðendurnir, fengið það hlutverk að bæta fyrir þetta brot í sveita síns andlitis og hamast við að koma hugsun- um eins yfir á mál annars. Af þeim sökum mætti helst líkja þeim við verkfæri eða tæki nokkurt sem nefnist straumbreytir og er til komið vegna þeirrar áráttu mannkyns að nota ekki sams konar rafstraum hvarvetna á byggðu bóli. Tæki þetta er ekki ýkja fyrirferðarmikið eða áberandi, og eins er trúlega best að þýð- andinn sé, svo að orð og hugsanir þess merka fólks sem við nefnum því virðulega nafni „höfunda“ megi ná eyrum eða augum þess sem nema vill, án þess að milli- liðurinn sé merkjanlegur. Að þessu leyti er kannski þýðandinn sambærilegur við prófarkalesara sem þá fyrst vekur athygli á sínu starfi er honum verður á að dotta smástund og láta prentvillupúkann leika lausum hala, því það eru einmitt spaugilegar villur sem lielst gætu gert verk þýðandans fræg og í minnum höfð, 1

x

Orð og tunga

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Orð og tunga
https://timarit.is/publication/1210

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.