Orð og tunga - 01.06.1990, Qupperneq 35

Orð og tunga - 01.06.1990, Qupperneq 35
Guðrún Kvaran: Almúganum til særndar og sáluhjálpar 13 hann lét frá sér fara, hvort heldur voru eigin útgáfur eða prentun á verkum annarra, og hafði hann því mikil áhrif á málið í landinu. 6 Þorláksbiblía Þegar biblía Guðbrands var orðin illfáanleg fór dóttursonur hans, Þorlákur bisk- up Skúlason, þess á leit við Kristján konung fjórða að hann fengi að prenta nýja biblíu. Það leyfi fékkst og var hún prentuð á árunum 1637 til 1644. Þorláksbiblía er að mestu endurprentun Guðbrandsbiblíu en þó hefur biskup endurskoðað hana nokkuð og borið saman við Lúther og danska biblíu sem kennd er við Kristján fjórða (I. L. Harboe 1746:102-103). Lítið eru þessar breytingar til bóta en helsta framför var að upp var tekin tölusetning versa. Þýðingar Arngríms lærða frá því um aldamótin 1600 og málhreinsunarstefna hans virðast engin áhrif hafa haft á þýðinguna (Jakob Benediktsson 1953:138). 7 Steinsbiblía Nú leið hátt í öld þar til út var gefin ný biblía, að þessu sinni að hvötum Friðriks konungs fjórða, en hann fól Steini biskupi Jónssyni að endurskoða biblíu Þorláks og laga hana að nýjustu dönsku útgáfunni, sennilega þeirri sem Hans Svane gaf út 1647 (Magnús Már Lárusson 1949:342). Steinsbiblía hefur lengi haft á sér slæmt orð og kemur þar margt til. Steinn virðist hafa tekið fyrirmælin um samanburð við dönsku biblíuna mjög hátíðlega og er málfar víða dönskuskotið enda segir Steinn í sjálfsævisögu sinni að hann hafi „eftir kongl. Majts. befalning verterað sem næst kunni að verða dönskunni“ (Steingrímur J. Þorsteinsson 1950:67). Við þetta bættist að prentun tók óhóflegan tíma og kostnaður var mikill þannig að biblían varð dýr. Ebenezer Henderson fór hörðum orðum um Steinsbiblíu og sagði að hún væri íslendingum víða óskiljanleg og verst allra íslenskra biblía (Henderson 1818:295). Fyrir Steinsbiblíu átti lítið annað eftir að liggja en verða étin af músum án þess að hafa nokkur áhrif á komandi biblíuþýðingar. 8 Vaisenhúsbiblía og Grútarbiblía Fjórða útgáfa biblíunnar er kennd við hið konunglega Vaisenhús í Kaupmanna- höfn þar sem hún var prentuð 1747. Hún var að mestu endurútgáfa Þorláksbiblíu og átti að þjóna þeim tilgangi fyrst og fremst að gefa alþýðunni kost á að eignast slíkt verk á viðráðanlegu verði. Það var þó ekki fyrr en 1813 að almenningur gat eignast biblíu sem reyndar gengur undir nafninu Grútarbiblía vegna meinlegrar prentvillu. Harmagrátur Jeremie er þar nokkrum sinnum nefndur Harmagrútur. Grútarbiblía er prentuð eftir Vaisenhúsbiblíunni og er hún síðasta biblían sem rekja má beint til Guðbrands.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100

x

Orð og tunga

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Orð og tunga
https://timarit.is/publication/1210

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.