Skírnir - 01.09.2007, Page 11

‚nor ræna sni›s‘ hef ur far i› vax andi í um ræ›u um efna hags mál á
al fljó›a vett vangi á sí› ari árum, ekki síst vegna fram úr skar andi ár -
ang urs Nor› ur landa í efna hags mál um frá flví um mi›j an tí unda
ára tug li› inn ar ald ar. A› flví ver› ur vik i› nán ar sí› ar í fless ari
grein.
Nor› ur landa fljó› ir ættu í sam ein ingu, bæ›i í Evr ópu sam starfi
og á heims vett vangi, a› beita sér fyr ir setn ingu al fljó› legra reglna
sem efla ávinn ing hnatt væ› ing ar inn ar og vinna gegn ann mörk um
henn ar. Í flessu sam hengi er mik il vægt a› a› ild flró un ar ríkja a›
stjórn al fljó›a stofn ana ver›i auk in og meira gagn sæi tryggt í
ákvör› un um á veg um fless ara stofn ana. En fla› sem um fless ar
mund ir og í ná inni fram tí› skipt ir mestu er a› i›n rík in ljúki upp
mörk u› um sín um fyr ir land bún a› ar af ur› um flró un ar ríkja og allri
i›n a› ar fram lei›slu fleirra á skipu leg an hátt. Á flessu svi›i geta
Evr ópu sam band i› og Banda rík in rá› i› úr slit um me› flví a› draga
mjög úr fleim ví› tæka fram lei›slu tengda stu›n ingi sem flau veita
nú land bún a›i sín um. Nor› ur lönd flurfa líka a› gera hreint fyr ir
sín um dyr um í flessu efni. Til dæm is eru enn í gildi veru leg ar
höml ur á inn flutn ingi frá lönd um utan Evr ópska efna hags svæ› is -
ins, eink um á land bún a› ar vör um og fram lei›slu vör um svo kall -
a›ra vi› kvæmra greina i›n a› ar. fiví mi› ur er b‡sna breitt bil á
milli hinn ar há tí› legu op in beru or› ræ›u um bless un frí versl un ar
og at hafna á flessu svi›i. Strang ar tak mark an ir sem Evr ópsam -
band i› hef ur n‡ lega sett á inn flutn ing vefn a› ar vöru og skófatn a› -
ar frá Kína og ö›r um Asíu ríkj um eru glöggt dæmi um flessa tvö -
feldni í af stö›u i›n ríkj anna.
Al fljó› leg ar lausn ir á vanda fljó› ríkja
Á tím um hnatt væ› ing ar er stund um nau› syn legt a› leita al fljó› -
legra lausna á vanda ein stakra fljó› ríkja. Jafn framt vir› ist dag skrá
fljó› mál anna stö›ugt fá al fljó› legra mót í öll um lönd um. fiessi til -
hneig ing ver› ur greini legri me› hverju ári sem lí› ur, eink um sí› -
asta ára tug inn. Tök um sem dæmi flrjú mál sem eru of ar lega á dag -
skrá nær hvar vetna, en flarf fyrst og fremst a› leysa me› a› ger› -
um á al fljó›a-vett vangi:
umleikin vindum veraldar 279skírnir