Skírnir - 01.09.2007, Síða 13

hvert ein stakt land og á heims vísu. Meg in á hersla ætti a› vera á
vir› ingu fyr ir grund vall ar regl um rétt ar rík is ins og mann nrétt ind -
um fleirra sem flytj ast til n‡rra heim kynna. Um fang al fljó› legra
fólks flutn inga hef ur auk ist a› mikl um mun á sí› ustu árum, og af
flví lei› ir mörg og flók in vanda mál sem a› eins ver›a leyst me› al -
fljó› legu sam starfi (GCIM 2005:3–4, 79–82).
3. Hl‡n un lofts lags fel ur í sér al var lega ógn vi› far sælt mann líf á
jör› inni. Margt bend ir til fless a› lofts lags breyt ing in sé af manna
völd um og til fless a› minnka ska› leg áhrif henn ar flurfi a› draga
til muna úr los un svo nefndra gó› ur húsa loft teg unda sem mynd ast
eink um vi› bruna jar› efna elds neyt is. Ár ang urs rík tak mörk un á
los un gró› ur húsa loft teg unda mun aldrei nást án al fljó› legra
samn inga og heims átaks. Fram kvæmd Kyoto-bók un ar inn ar um
tak mark an ir á los un gró› ur húsa loft teg unda er hnatt rænt verk efni
sem Nor› ur lönd ættu a› láta til sín taka bæ›i heima fyr ir og á al -
fljó›a vett vangi. Nor› ur lönd hafa ver i› og ættu fram veg is a› vera
í for ystu hlut verki í um hverf is mál um sem kalla einatt á lausn ir sem
ná til margra landa í senn. At hygl is vert dæmi um nor rænt frum -
kvæ›i á svi›i um hverf is mála er Northern Dimension En viron -
mental Partners hip, NDEP. Til fless var stofn a› á ár inu 2001 a›
frum kvæ›i Nor ræna fjár fest ing ar bank ans, NIB, a› und ir lagi
Önnu Lindh sem flá var ut an rík is rá› herra Sví fljó› ar. A› il ar a›
NDEP eru al fljó› leg ar lána stofn an ir, Evr ópu sam band i›, Rúss -
land og rík is stjórn ir nokk urra ann arra Evr ópu ríkja auk Nor› ur -
landa. Verk efni NDEP er a› stilla sam an og efla fjár mögn un stór-
ra um hverf is verk efna sem draga úr meng un yfir landa mæri í
Nor› ur-Evr ópu. Fyrstu verk efni NDEP eru í nor› vest ur hluta
Rúss lands flar sem mik il flörf er fyr ir um hverf is bæt ur. fiar hef ur
NDEP fleg ar ann ast um hverf is fjár fest ing ar sem nema a› heild ar -
fjár hæ› 2,5 til 3 millj ör› um evra (NIB 2005:8, 28–30). Á flessu
svi›i bí›a mörg verk efni úr lausn ar og kalla á fjöl fljó› leg ar lausnir.
Hér hafa flrjú mál efni ver i› nefnd, ógn in sem stafar af hry›ju verk -
um, vandi al fljó› legra fólks flutn inga og hætt an á um hverf is spjöll -
um. Allt eru fletta mál sem eru afar mik il væg hverju landi fyr ir sig,
umleikin vindum veraldar 281skírnir