Skírnir - 01.09.2007, Side 28

6 Hér á Tómas vi› Lands yf ir rétt inn sem stofn a› ur var 11. júlí 1800. Hann var
skip a› ur flrem ur dóm end um, for seta og tveim ur me› dóm end um. Stofn un hans
var flátt ur í ví› tæk um um bót um á rétt ar fari og hann starf a›i til árs ins 1919, en
Hæsti rétt ur tók til starfa ári› eft ir.
skírnir296 sigurður líndal
lengra fling hald ef sam kom ur eru strjál ar og flví fylgi einnig kostn -
a› ur. Ef ekki tak ist a› ljúka mál um megi fresta fleim til næsta
flings; flá gef ist tóm til a› sko›a flau bet ur og menn hald ist bet ur
vak andi ef ekki lí›i lang ur tími milli flinga.
Tómas tel ur a› hent ast sé a› 48 menn skipi lög réttu eins og a›
fornu. Ef ekki mætti velja nema svo sem tvo menn úr hverju hér -
a›s flingi, sem hann mi› ar vi› a› séu 12, væri hætt vi› a› kosn ing -
in lenti á fleim mönn um sem mest hef›u „út vort is álit“ eins og
hann kemst a› or›i — s‡slu manni og presti e›a ö›r um vir› ing ar -
mönn um, en bænd ur yr›u af skipt ir. Ef 4 væru úr hverri fling há
yr›i ann ar helm ing ur bænd ur og ri›i ekki hva› minnst á flví flar
sem einn a› al til gang ur fling halds ins væri „a› al fl‡› unni lærist a›
fara a› hugsa um al menn ings efni, og bænd un um a› bera skyn -
brag› á laga setn ing ar fóst urjar› ar sinn ar“. Me› flví yr›i fund ur -
inn bæ›i tign ar legri og skemmti legri a› sem flest mann val lands -
ins tæki flátt í hon um; „en svo tekst fla› fló helzt, a› menn dragi
fleira til en skemmt un in ein göngu […]“. fiess vegna ætti sem flest
op in ber mál efni a› vera bund in vi› al fling i›, svo sem mála færsl ur,
presta stefn an, fé lags fund ir og slíkt (bls. 90–91).
Fjöl mennt fling yr›i kostn a› ar samt. Til fless a› spara taldi
Tómas væn leg ast a› grei›a ekk ert fling far ar kaup; mönn um ætti
ekki a› vera ofraun a› fara svo sem flrjár al fling is rei› ir borg un ar -
laust. Ann ars ætti al fl‡›u manna ekki a› ver›a mik i› fyr ir a› grei›a
fleim mönn um fling far ar laun sem hún hef›i val i› til a› sækja fling.
Ef al menn ing ur ætti a› borga, yr›i fla› eink um fer›a kostn a› ur sem
greidd ur yr›i. Fæ› is laun yr›i sí› ur nau› syn á a› grei›a flar sem
menn ver›a alls sta› ar a› fæ›a sig. Sí› an bæt ir hann vi›:
Ef mönn um skyldi nú, sem von anda er, lít ast a› taka af me› dóm enda
emb ætt in í lands dóm in um6, fleg ar flessi emb ætti losna, flá er enn ær inn
afgang ur a› flessu frá dregnu, fló ekki væri var i› nema laun um ann ars
emb ætt is ins til al fling is flarfa; og fla› er und ir flessu eina skil yr›i, a› vér
ósk um a› al fling is mönn um séu gold in fæ›slu laun (bls. 92–93).