Skírnir - 01.09.2007, Page 64
2 fling ma› ur inn hafi val i› möl ina á kaldri eyr inni í Reykja vík sem fling sta›
(1961:IX–XII og 105); sbr. Hauk ur Hann es son, Páll Vals son og Sveinn Yngvi
Eg ils son 1989:218–219 og Páll Vals son 1999:480–483.
skírnir332 guðmundur hálfdanarson
Af lei› ar kvæ› inu sést vel hversu mik il væg ur al fling is sta› ur inn var
í aug um Fjöln is manna — fla› var eins og ytra form flings ins skipti
flá meira máli en hva› fla› átti í raun a› fást vi›. fietta vi› horf birt -
ist hva› sk‡r ast í grein eft ir Tómas Sæ munds son, „Al flíng“, sem
gef in var út ári› 1841 a› höf und in um látn um. Ekki er hægt a›
full yr›a neitt um a› fleir fé lag ar hafi ver i› al ger lega sam mála um
allt sem flar seg ir, en fló er lík legt a› eng ar heim ild ir sem vi› höf -
um a› gang a› nú fari nær sko› un um Jónas ar um mál efni Al fling is
en flessi grein og flví er rétt a› sko›a hana a› eins nán ar.
Í um fjöll un Tómas ar eru flrjú meg in at ri›i sem skipta mestu
máli vi› skip an Al fling is og ganga eins og rau› ur flrá› ur gegn um
hana alla: Í fyrsta lagi átti fling i› a› byggja á ís lensk um regl um en
ekki inn flutt um hug mynd um; í ö›ru lagi skyldu full trú ar fljó› ar -
inn ar sitja á fling inu og starfa í nánu og beinu sam bandi vi› um -
bjó› end ur sína; og a› sí› ustu átti fling i› a› vera miklu meira en
lög gjaf ar stofn un — fla› átti a› vekja fljó› ar and ann til gle›i og
fram kvæmda.
Hva› fyrsta at ri› i› var› ar flá taldi Tómas „ein sætt, a› taka
upp apt ur skip an for fe›ra vorra, og lög lei›a a› níu flíng in fleírra“
(1841:79), eins og hann or› a›i fla› sjálf ur, flví a› sú skip an sem
ríkt haf›i á fljó› veld is öld sam ræmd ist best fljó› ar and an um og
myndi einnig reyn ast best vi› a› vekja hann til lífs á n‡. Vís a›i
hann flar til fleirr ar reynslu „allra fljó›a“ a› „end ur minníng forn -
tím anna [megi] sjer so mik i› … a› menn ætti ekki a› leífa sjer a›
víkja af flví, sem fleír hafa til sett, enda í minstu smá mun um a›
nau›sinja lausu“ (1841:80). fiessu fylgdi, a› flví er Tómas taldi, a›
fling inu bæri a› koma sam an á fiing völl um og hvergi ann ars sta› -
ar, flví a› fling i› og vell irn ir væru svo sam grón ir í hug um manna
a› „flitja al flíng burt frá fiíng völl um“ jafn gilti flví „a› af taka fla›
gjör sam lega“ (1841:94).
Segja má a› Jón Sig ur›s son hafi kæft fless ar hug mynd ir í há›i
í svar grein sem birt ist ári› 1842, flar sem hann sak a›i Tómas um