Skírnir - 01.09.2007, Qupperneq 70

vand lega horft fram hjá fleirri sta› reynd a› nú tíma fling i› á ekk ert
sam eig in legt me› flingi fljó› veld is ald ar — og enn sí› ur flingi ein -
veld is tím ans — ann a› en nafn i› eitt.
fieg ar upp er sta› i› skipta slík ir smá mun ir engu máli. fijó› ern is -
vit und og fljó› ern is stefna snú ast ekki a› al lega um sta› reynd ir
held ur um sögu lega túlk un. Vi› get um kall a› flessa túlk un narra -
tí víska tækni — frá sagn ar a› fer› — og sem slík er hún sí kvik og
breyti leg. Eins má full yr›a a› hinn fljó› ern is sinn a›i sögu skiln ing -
ur Ís lend inga eigi sér djúp ar ræt ur, sem nái a.m.k. aft ur til húman -
ista á bor› vi› Arn grím Jóns son lær›a (Svav ar Hrafn Svav ars son
2006 og Gu› mund ur Hálf dan ar son 2006), en hann var› til í fleirri
mynd sem hann lif ir nú á fyrri hluta 19. ald ar. Fjöln is menn áttu
stór an flátt í a› móta hann og flá ekki síst me› flví a› tengja sam -
an órjúf an leg um bönd um hug tök in forn öld–frelsi–hag sæld. Ekk -
ert bend ir til ann ars en a› fleir hafi ávallt beint sjón um framá vi›
flótt fleir hafi haft gullöld ina í bak s‡nispegl in um, ekki hvarfl a›i
m.ö.o. a› fleim a› end ur skapa sam fé lag for tí› ar e›a menn ingu í
sinni upp runa legu mynd, en um lei› töldu fleir nau› syn legt a›
klæ›a er lend ar hug mynd ir og stofn an ir í inn lend an bún ing. Í fljótu
brag›i mætti ætla a› flessi bún ing ur hafi ver i› sögu leg ur, en í raun
var hann fla› alls ekki flví a› hvort sem um var a› ræ›a skáld skap
e›a fling flá rétt lættu fleir nú tím ann fyrst og fremst me› gullöld -
inni. fiar me› voru öll flau „sex hund ru› sum ur“ sem li› i› höf›u
frá flví a› land i› komst und ir Nor egs kon ung flurrk u› út úr minn -
inu — flau flóttu ein fald lega ekki skipta máli fyr ir ís lenska fljó› -
menn ingu og flví var fleim au› gleymt.
Ís lend ing ar hafa leik i› flenn an or›a leik hva› eft ir ann a› á sí› -
ustu ára tug um, um lei› og fleir hafa dans a› án hiks inn í nú tím -
ann. Hinn 17. júní 1944 sög› ust ís lensk ir rá›a menn hafa „end ur -
reist“ l‡› veldi á fiing völl um, flótt l‡› veld i› sem var stofn a› á
völl un um hafi ekki átt neitt sam eig in legt me› stjórn skipu lagi gull -
ald ar inn ar. A›ra kát lega til raun til a› ís lenska al fljó› legt fyr ir bæri
má finna í n‡ legri ræ›u for seta l‡› veld is ins, flar sem hann líkti
mó gúl um ís lenska fjár mála mark a› ar ins vi› vík inga forn ald ar
(Ólaf ur Ragn ar Gríms son 2006); „út rás in“ er flannig ekki fyrst og
fremst skil get i› af kvæmi al fljó›a vædds kap ít al isma, sem vir› ir
guðmundur hálfdanarson338 skírnir