Skírnir - 01.09.2007, Side 80

13 Sjá t.d. Klaus P. Morten sen: Himmel stormer ne. En linje i dansk nat ur digtn ing.
Kaup manna höfn 1993, bls. 67 o.áfr., og Simon Schama: Landscape and Memory.
Lund ún um 1995, bls. 10 o.áfr.
14 Sjá t.d. Ralph Pite: „Wordsworth and the natural world.“ The Cambridge
Companion to Wordsworth. Rit stj. Steph en Gill. Cambridge 2003, bls. 180–195.
skírnir348 sveinn yngvi egilsson
fietta eru vissu lega vinnu teikn ing ar jar› fræ› ings en gefa samt hug -
mynd um fla› hve Jónas var upp tek inn af fjall inu og ekki a› eins á
vís inda leg um for send um. Fjall i› hef ur ná› a› fanga auga hans og
kannski hef ur fletta fag ur fræ›i lega a› drátt ar afl einnig beint sjón um
Jónas ar a› fjall inu sem upp runa sta› land mynd un ar á fiing valla -
svæ› inu. Hér get um vi› haft í huga flann grein ar mun á nátt úru og
lands lagi sem oft er ger› ur í fræ›i legri um ræ›u. Lands lag er í fleim
skiln ingi nátt úra sem hef ur feng i› ákve› i› list rænt form, henni hef -
ur ver i› mi›l a› me› ein hverj um hætti og hún römm u› inn, fl.e. af -
mörk u› í ljósi lita, fjar vídd ar, for grunns, bak grunns og ann arra vi› -
mi› ana fag ur fræ› inn ar.13 Skynj un Jónas ar á Skjald brei› sem mi› -
punkti lands lags ins veld ur flá kannski nokkru um fla› vægi sem
fjall i› fær í jar› fræ›i legri s‡n hans á nátt úru fiing valla.
Nátt úru ljó› og fer›a vís ur
Nátt úru ljó› 19. ald ar draga oft heiti sitt af til tekn um sta› og um
lei› af flví a› ort sé á fer› sem far in var á ákve›n um tíma. Heit i›
á kvæ›i Jónas ar, Fjall i› Skjald brei› ur — Fer›a vís ur frá sumr inu
1841, má t.d. bera sam an vi› kvæ› is heiti Wordsworths, „Lines
Compos ed a Few Miles Above Tintern Abbey, on Revisit ing the
Banks of the Wye During a Tour, July 13, 1798“. Slík heiti eru oft
ábend ing um a› fer› kvæ› anna: flau eru íhug un um sta›i e›a fyrir -
bæri flar sem ljó› mæl and inn e›a hug ur inn er á fer› e›a sn‡st í
kring um vi› fangs efn i›. fietta eru eins kon ar at renn ur a› efn inu og
hugs un in lík ist flá hreyf ingu, fer›a lagi, end ur komu á ákve› inn
sta›. Tíma flátt ur inn er líka mik il væg ur og stund um er eins og
ljó› mæl and inn e›a sjálf i› segi beint e›a óbeint: „Ég var flar, flá,
og hugs a›i um fla› sem gerst haf›i…“ Um lei› er um ákve›na
gagn virkni a› ræ›a: hug ur inn spegl ar sig e›a kall ast á vi› eitt hva›
í hlut veru leik an um e›a nátt úr unni.14 fia› sem í skáld skap vir› ist í