Skírnir - 01.09.2007, Side 89

26 Sjá t.d. Gu› mund Andra Thors son: „… fla› sem menn kalla Geni.“ Tíma rit
Máls og menn ing ar, 4. hefti 1985, bls. 416–430.
skírnir 357um hvað tölum við …?
Eft ir all ar l‡s ing arn ar á ey› ing ar mætti eld goss ins end ar kvæ› i› í
ákve› inni sátt og sam hljómi vi› nátt úr una og vætt ir henn ar.
Loka or› ljó›s ins, „Enda skal ég úti liggja, / eng in vætt ur grand ar
mér“, hljóma nán ast eins og trú ar játn ing. Ljó› mæl and inn veit of -
ur vel af ógn inni sem b‡r í land inu, en hann tek ur hi› trú ar lega
stökk og l‡s ir yfir trausti. fietta trún a› ar traust er aft ur á móti ekki
til sta› ar í ‡ms um sí› ari kvæ› um Jónas ar, flví a› flá ver› ur land -
i› og jör› in mann in um óvin veitt. Um fla› vitn ar ljó›a flokk ur inn
Annes og eyj ar og fleiri kvæ›i, en fla› er önn ur saga.26
Vi› get um skil i› kvæ› i› sem mjög per sónu lega og til vist ar lega
tján ingu skálds ins sjálfs. Á dag bók Jónas ar má sjá a› hann hef ur
lent í ákve›n um lífs háska í hraun inu fleg ar hann ver› ur vi› skila
vi› lest ina. Vi› meg um ekki gleyma flví a› fletta voru óbygg› ir og
allra ve›ra von fló a› sum ar væri. Jónas var án hlíf› ar fata og út -
bún a› ar. Sú spurn ing, sem or› u› er í heiti fless ar ar grein ar, ver› -
ur áleit in fleg ar nátt úru ljó› 19. ald ar eru ann ars veg ar: Um hva›
töl um vi› fleg ar vi› töl um um nátt úr una? Vi› gæt um svar a› flví
til a› fleg ar Jónas tal ar um nátt úr una í flessu kvæ›i sé hann a› tala
um fla› a› vera lif andi, a› kom ast í lífs háska og sleppa óskadd a› -
ur. En vi› get um líka skil i› loka er ind i› sem ó› til fless a› vera
einn og frjáls úti í nátt úr unni, op inn fyr ir öllu henn ar mikla lífi og
ná vist, a› t‡n ast og vera skyndi lega á eig in veg um í um hverfi sem
er spenn andi fyr ir skap andi og grein andi huga, mann sem er
stadd ur í feg ur› inni mi›ri og vill greina hana og sjá hvern ig í öllu
ligg ur. Hann er gla› ur gest ur sem flarf a› mörgu a› hyggja, eins
og seg ir í kvæ› inu.
A› yrkja og a› kryfja
Hver er flá ni› ur sta› an af lestri okk ar? Hún er sú a› vi› töl um um
æ›i margt fleg ar vi› töl um um nátt úr una. Í kvæ›i sínu tal ar Jónas
um gu›, um póli tík og sögu, um fljó› frelsi, um ægi feg ur› hins há -
leita, um nán asta um hverfi sitt, um jar› fræ›i og sí› ast en ekki síst