Skírnir - 01.09.2007, Side 134

23 Ég tala hér um hvers dags lega hugs un frem ur en hag n‡ta hugs un vegna fless a›
sú sí› ar nefnda get ur ver i› fræ›i leg rétt eins og hvers dags leg.
skírnir402 páll skúlason
Akademísk ur hugs un ar hátt ur og hvers dags leg ur
Til a› skilja há skóla starf i›, flessa ög u›u leit a› flekk ingu sem er
sam eig in leg öll um fleim sem vinna á svi›i flekk ing ar inn ar, hvort
held ur fræ›i legr ar, hag n‡tr ar e›a si› fer›i legr ar, flarf a› greina
akademísk an hugs un ar hátt sem fæst vi› fræ›i leg vanda mál frá
hvers dags leg um hugs un ar hætti sem fæst vi› flau vanda mál sem
upp koma í líf inu e›a veru leik an um.
Sí› ar nefndi hugs un ar hátt ur inn tekst ætí› á vi› vanda mál sem
leysa flarf hér og nú til a› geta lif a› af. Hægt og bít andi knú›i
nau› syn in flá hugs un sem tókst á vi› hvers dags leg vanda mál til
fless a› treysta í æ rík ari mæli á akademíska hugs un. Hún ein get -
ur mót a›, á fræ›i leg an hátt, lausn ir á vanda mál um lífs ins e›a fleim
vanda mál um sem telj ast mik il væg. En engu a› sí› ur ver› ur a›
gæta fless a› rugla fræ›i leg um vanda mál um ekki sam an vi› hag -
n‡t vanda mál. Fyrr nefndu vanda mál in koma upp fleg ar leit a› er
a› gó›ri lausn á fleim sí› ar nefndu. Um fletta höf um vi› ótal dæmi,
svo sem inn an lyfja i›n a› ar ins flar sem menn flurfa a› gera sér í
hug ar lund allskyns fræ›i leg vanda mál í vi› leitni sinni til a› finna
a› lok um besta lyf i› vi› til tekn um sjúk dómi. Ann a› dæmi eru
fl‡› ing ar inn an al fljó› legra stofn ana. fiær vekja upp fræ›i leg
vanda mál af ‡ms um toga sem takast flarf á vi› á›ur en unnt ver› -
ur a› finna rétt ar lausn ir á flví a› mi›la hug mynd um frá einu
tungu máli til ann ars.
fia› sem grein ir fræ›i lega hugs un frá venju legri e›a hvers dags -
legri hugs un er a› sú fyrr nefnda flarf ekki á sko› un um a› halda,
nema fleg ar upp finn ing ar henn ar sjálfr ar eru ann ars veg ar e›a
árei› an leiki tækja henn ar, en sú sí› ar nefnda ger ir ekki ann a› en a›
svamla um í haf sjó sko› ana frá morgni til kvölds.23 Af fless um
sök um vir› ist mér nau› syn legt a› greina sk‡rt á milli si› fræ›i
sko› ana sem standa utan vilj ans og si› fræ›i sam flykk is at ri›a sem
eru af ur› vilj ans e›a yf ir veg un ar.
Meg in regla fless ar ar si› fræ›i sam flykk is at ri› anna er „gagn -